Thời gian qua, thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW, ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định và phát triển bền vững ngành thuỷ sản; công tác tuyên truyền, phổ biến về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp (Khai thác IUU) đã được các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn thành phố Vũng Tàu triển khai nghiêm túc, quyết liệt và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, những năm gần đây vẫn còn tình trạng tàu cá và ngư dân thành phố Vũng Tàu vi phạm khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài.

Uỷ ban mặt trận Tổ quốc các cấp thành phố Vũng Tàu trao cờ Tổ quốc cho ngư dân, tuyên truyền về phòng, chống IUU

Năm 2024, các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tô quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội thành phố Vũng Tàu xác định công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, có ý nghĩa lâu dài đối với phát triển bền vững ngành thủy sản, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, trước hết là các cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu ở ngành, địa phương. Cùng đó là các cơ quan, đơn vị chú trọng rà soát, hoàn thiện chính sách, pháp luật, bổ sung chế tài xử lý nghiêm vi phạm; khắc phục kịp thời hạn chế, bất cập, nâng cao hiệu quả công tác chống khai thác IUU. Chú trọng chính sách nuôi trồng, khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản, bảo quản, chế biến phục vụ xuất khẩu; có chính sách hỗ trợ hiện đại hóa nghề cá, cải thiện sinh kế, đào tạo nghề, tạo điều kiện cho ngư dân vươn khơi, bám biển, nâng cao cuộc sống. Bên cạnh đó, nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong công tác chống khai thác IUU và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, nhất là với các nước châu Âu, tăng cường biện pháp ngoại giao, tranh thủ sự ủng hộ của các bên liên quan để sớm gỡ “thẻ vàng”…

Chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU) là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Mục tiêu chung của các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan tại thành phố Vũng Tàu là triển khai đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả các quy định pháp luật thủy sản; tập trung triển khai các quy định về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định; ngăn chặn, giảm thiểu và loại bỏ khai thác IUU, gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC); quản lý hoạt động khai thác và bảo vệ nguồn lợi hải sản, các hệ sinh thái biển, phát triển nghề cá thành phố Vũng Tàu theo hướng bền vững, có trách nhiệm và hội nhập quốc tế, nhằm nâng cao đời sống sinh kế của người dân vùng ven biển, góp phần đảm bảo an ninh, quốc phòng và bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Cụ thể trong 06 tháng đầu năm 2024 vừa qua, giá trị sản xuất ngành ngư nghiệp của thành phố Vũng Tàu đạt 6.788 tỷ đồng, đạt 52,63% kế hoạch, bằng 100,98% so với cùng kỳ. Sản lượng hải sản khai thác đạt 119.237 tấn, đạt 50,29% kế hoạch, bằng 100,67% so với cùng kỳ. Sản lượng nuôi trồng thuỷ sản đạt 4.081 tấn, đạt 57,29% kế hoạch, tăng 1,54% so với cùng kỳ. Thành phố Vũng Tàu đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong ngư dân, chủ tàu cá trên địa bàn thành phố Vũng Tàu về ý thức tôn trọng, chấp hành quy định pháp luật của Việt Nam và các nước trong khu vực về khai thác hải sản trên biển; Tuyên truyền, phổ biến kịp thời, đầy đủ các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các quy định pháp luật của các quốc gia có biển trong khu vực, trong lĩnh vực khai thác thủy sản và tình hình an ninh, trật tự trên biển.

Hằng năm, trên địa bàn thành phố Vũng Tàu, công tác chống khai thác IUU được triển khai quyết liệt từ thành phố đến cơ sở. Thành phố Vũng Tàu là một trong những địa phương của tỉnh tiên phong trong nghiên cứu lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và theo dõi tình hình hoạt động của tàu cá trên biển 24/24. HĐND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng đã ban hành nghị quyết hỗ trợ cước thuê bao dịch vụ VMS, nhờ vậy các ngành chức năng, chính quyền địa phương có thông tin, có đầy đủ cơ sở pháp lý để thực hiện nhiệm vụ kịp thời, hiệu quả. Đối với tàu mất tín hiệu kết nối trong bờ, mất kết nối nhiều ngày, tỉnh cũng đã thiết kế, sử dụng phần mềm số hoá để các địa phương tham gia kiểm soát.

Theo Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật thành phố Vũng Tàu thì: Trong thời gian tới, các cơ quan, đơn vị, địa phương tại thành phố Vũng Tàu tiếp tục tăng cường đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến ngư dân bằng nhiều hình thức phù hợp với từng cơ quan, đơn vị, địa phương, từng đối tượng. Qua đó, vận động nhân dân, đặc biệt là ngư dân tích cực hưởng ứng chống khai thác IUU, nhằm ngăn chặn, giảm thiểu và chấm dứt tàu cá, ngư dân khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài; Tăng cường thông tin tuyên truyền các vùng biển được phép đánh bắt, vùng biển chồng lấn giữa các quốc gia, thông tin xử lý các vụ tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm về khai tác IUU theo Nghị định số 42/2019/NĐ-CP của Chính phủ; Chủ động, thường xuyên cập nhật thông tin tuyên truyền, phổ biến các nội dung về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp IUU qua Trang thông tin điện tử của thành phố; Tuyên truyền trên mạng xã hội như Facebook, Zalo, Youtube… của các ngành, địa phương. Tuyên truyền trên các ấn phẩm như: Sổ tay, tờ rơi, tờ gấp… Tổ chức lớp tập huấn kiến thức pháp luật cho chủ phương tiện, ngư dân tại các huyện có nhiều phương tiện đánh bắt thủy sản. Tuyên truyền thông qua các hội thi, hội nghị, sinh hoạt Tổ dân phố, khu phố, thôn, ấp…, những buổi sinh hoạt của các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội, hoạt động của các Hội nghề đánh, bắt cá…

Phòng Kinh tế thành phố Vũng Tàu đã và đang chủ động, phối hợp với các đơn vị có liên quan và các địa phương có biển tập trung thực hiện các nhiệm vụ theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh về việc tăng cường tuyên truyền, ngăn chặn khai thác, đánh bắt hải sản trái pháp; tăng cường các giải pháp quản lý, ngăn chặn, chấm dứt tàu cá và ngư dân trong tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản trái pháp luật; các giải pháp cấp bách để khắc phục cảnh báo của Châu Âu về chống khai thác IUU. Thông tin tuyên truyền các vùng biển được phép đánh bắt, vùng biển chồng lấn giữa các quốc gia; thông tin xử lý các vụ tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm về khai thác IUU theo Nghị định số 42/2019/NĐ-CP của Chính phủ.

Những tháng còn lại của năm 2024, các cấp, các ngành, địa phương, đơn vị tại thành phố Vũng Tàu cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân về công tác chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thuỷ sản; Nâng cao năng lực quản lý Nhà nước trong điều hành, phối hợp công tác chống khai thác IUU. Về lâu dài, tiếp tục rà soát, kiến nghị bổ sung, sửa đổi và tổ chức triển khai hiệu quả khung pháp lý, cơ chế chính sách về thuỷ sản; xây dựng kế hoạch, biện pháp chuyển đổi nghề, phát triển ngành nghề bền vững; đẩy mạnh nuôi trồng thuỷ sản trên biển, giảm phụ thuộc vào khai thác thuỷ sản cho ngư dân; điều tra nguồn lợi thuỷ sản vùng ven bờ, đảm bảo số lượng tàu cá và cường lực khai thác phù hợp với trữ lượng nguồn lợi thuỷ sản trên các vùng biển. Rà soát, bổ sung, biên chế, kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý chuyên ngành Thuỷ sản; kiện toàn, nâng cao năng lực bổ sung phương tiện, trang bị công cụ hỗ trợ cho lực lượng kiểm ngư địa phương và các cơ quan chức năng quản lý hoạt động thuỷ sản. Đẩy mạnh hiện đại hoá, ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong nuôi trồng, khai thác thuỷ sản; thiết lập chuỗi sản xuất bền vững, hệ sinh thái toàn diện, tạo môi trường thuận lợi cho ngành Thuỷ sản phát triển lâu dài theo hướng kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, giảm phát thải, có uy tín, khả năng cạnh tranh cao. Triển khai thực hiện các quy hoạch, chương trình quốc gia liên quan đến phát triển bền vững và hội nhập quốc tế ngành Thuỷ sản; đảm bảo thực hiện có hiệu quả nghị quyết, chủ trương của Đảng về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xác định công tác chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách có ý nghĩa lâu dài đối với sự phát triển bền vững ngành thuỷ sản; là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, trước hết là các cấp uỷ, tổ chức Đảng, người đứng đầu ngành, địa phương tại thành phố Vũng Tàu phải có trách nhiệm trực tiếp đối với công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tạo sự thống nhất, đồng bộ, quyết tâm cao thực hiện mục tiêu tháo gỡ “Thẻ vàng” của Uỷ ban châu Âu trong năm 2024 và duy trì kết quả bền vững, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Cấp uỷ, tổ chức Đảng, chính quyền các cấp, nhất là cấp cơ sở cần cụ thể hoá việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW thành kế hoạch hàng tháng, quý, năm gắn với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đơn vị./.

Bài, ảnh: Lê Ngân, BBT