Tệ nạn xã hội là nỗi ám ảnh của bao người, nỗi đau của không ít gia đình. Tệ nạn xã hội là hiện tượng có tính tiêu cực, biểu hiện thông qua các hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức, pháp luật hiện hành, phá vỡ thuần phong mỹ tục, lối sống lành mạnh, tiến bộ trong xã hội, có thể gây những hậu quả nghiêm trọng cho cá nhân, gia đình và xã hội… Những năm gần đây, tệ nạn xã hội ngày càng được toàn xã hội quan tâm đặc biệt. Sự quan tâm này có lẽ bắt nguồn từ những tác hại ảnh hưởng tiêu cực lớn đến đời sống sinh họat hàng ngày và cùng với sự nhận thức về phòng chống tệ nạn xã hội của người dân được nâng cao hơn. Tuy nhiên, sự phát triển phức tạp và khó lường của các loại tệ nạn xã hội này ở trên địa bàn thành phố Vũng Tàu sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến thành phố văn minh.

Phường 10, thành phố Vũng Tàu lồng ghép tuyên truyền công tác phòng chống tệ nạn xã hội cho lực lượng dân quân tự vệ và đoàn viên thanh niên trên địa bàn

Tệ nạn xã hội thường biểu hiện qua lối sống vô tổ chức, coi thường các chuẩn mực đạo đức, xã hội và pháp luật, làm mất đi các giá trị tốt đẹp của phong tục tập quán, văn hóa, phá vỡ tình cảm, hạnh phúc gia đình, phá hoại nhân cách, phẩm giá con người, ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế, sức khỏe, giống nòi dân tộc, … là một trong các nguyên nhân chủ yếu của các loại tội phạm. Một số tệ nạn xã hội phổ biến hiện nay có thể kể tên như tệ nạn ma túy, tệ nạn mại dâm, tệ nạn cờ bạc, tệ nạn rượu bia và đặc biệt trong bối cảnh phát triển công nghệ thông tin mạnh mẽ như hiện nay thì không thể không kể đến tệ nạn nghiện chơi các trò chơi điện tử (game) ở một số bộ phận thanh thiếu niên đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc giáo dục, phát triển thế hệ này. Các tệ nạn này được biểu hiện qua rất nhiều hình thức cũng như nội dung (ví dụ: tệ nạn cờ bạc như đánh bài, chơi lô, đề, cá độ bóng đá, bầu cua tôm cá, ...). Đối với các tệ nạn kể trên như tệ nạn ma túy, mại dâm, cờ bạc ... thì đều có chế tài xử lý theo tùy từng trường hợp và mức độ nghiêm trọng của hành vi đó mà sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc thậm chí là bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội danh tương ứng. Như vậy, chế tài xử lý đã có nhưng các tệ nạn xã hội này khi đã xảy ra thì thường gây ra hậu quả rất lớn. Nên việc tuyên truyền, giáo dục để phòng tránh các tệ nạn là một điều nên thực hiện để giảm thiểu tối đa các hậu quả của những tệ nạn xã hội đó.

Cụ thể, trong Tháng 4 năm 2024 vừa qua, tình hình phạm tội về trật tự xã hội tại thành phố Vũng Tàu là phát hiện 19 vụ, so với tháng trước ít hơn 08 vụ. Thiệt hại: Về người: 01 người chết, 02 trẻ em bị gái bị xâm hại, 05 người bị thương; thiệt hại về tài sản khoảng 500.000.000 đồng. Điều tra làm rõ: 13 vụ với 18 đối tượng, đạt tỉ lệ 68,4%; Vi phạm pháp luật về kinh tế: Khởi tố 04 vụ với 05 đối tượng (03 vụ với 04 đối tượng Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự; 01 vụ với 01 đối tượng Tham ô tài sản). Xử phạt hành chính 02 vụ với 02 đối tượng về hành vi buôn bán hàng hóa nhập lậu số tiền 28.000.000 đồng; Tội phạm về ma túy: Bắt giữ 06 vụ với 18 đối tượng mua bán, tàng trữ, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, thu giữ nhiều tang vật có liên quan. Xử lý: khởi tố 04 vụ với 09 đối tượng; tạm giữ hình sự, chờ giám định 02 vụ với 05 đối tượng; xử phạt hành chính 02 đối tượng với số tiền 3.000.000 đồng. Phát hiện 19 vụ với 25 đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy; xử lý: đưa đi cai nghiện theo Nghị định số 116/CP là 10 vụ với 12 đối tượng; xử phạt hành chính 09 vụ với 13 đối tượng với số tiền 19.500.000 đồng. Tiếp nhận án từ các đơn vị khác: 03 vụ với 06 đối tượng.

Đảng bộ và chính quyền thành phố Vũng Tàu luôn xác định được ý nghĩa chiến lược của công tác tuyên truyền giáo dục tư tưởng trong nhân dân nhằm đẩy mạnh có hiệu quả công tác tự đấu tranh góp phần giữ vững môi trường sinh họat lành mạnh, từng bước ngăn chặn đẩy lùi các loại tệ nạn xã hội ra khỏi cộng đồng, với phương châm “phòng ngừa là chính”, đẩy mạnh các họat động tuyên truyền tại các địa phương với nhiều hình thức như tuyên truyền miệng, phát tờ rơi, tuyên truyền trên đài phát thanh, tổ chức hội thi lồng ghép tuyên truyền thông qua các câu hỏi, kết hợp tuyên truyền về ma túy, mại dâm qua các buổi tọa đàm, nói chuyện tại cộng đồng dân cư… qua đó đã thu hút nhiều lượt người dân đến dự và cũng từ những họat động này đã thực sự đưa được kiến thức pháp luật và các cách thức phòng ngừa, cảnh giác đấu tranh với các loại tệ nạn xã hội trên địa bàn đến tận khu dân cư.

Phải khẳng định rằng, công tác tuyên truyền về phòng chống tệ nạn xã hội trên địa bàn thành phố Vũng Tàu đã đem lại những hiệu quả nhất định trong việc giữ gìn đời sống văn hóa trong nhân dân, tuy vậy trong thời gian tới cần phải lưu ý đến việc tập trung tuyên truyền nhiều hơn cho nhóm đối tượng đích là những người có nguy cơ cao dễ vi phạm các tệ nạn xã hội. Ðể đấu tranh với tệ nạn, nhiều địa phương tại thành phố Vũng Tàu đã xây dựng được các mô hình hiệu quả, như 'khu dân cư không có tệ nạn xã hội”. Tại những nơi không để phát sinh tệ nạn xã hội thì tình hình an ninh, trật tự được giữ vững, kinh tế phát triển, đời sống của người dân ổn định. Các tệ nạn cờ bạc, rượu chè bê tha, ma túy, mại dâm vẫn ngày đêm rình rập, lẩn khuất, len lỏi vào cuộc sống bình yên của mỗi gia đình, mỗi khu phố. Ðiều đó cho thấy, công tác phòng, chống, ngăn chặn tệ nạn xã hội chưa thật sự đạt hiệu quả. Các hoạt động giáo dục, tuyên truyền, vận động phòng, chống tệ nạn, nhiều khi chỉ là hình thức.

Để đẩy lùi các tệ nạn xã hội, mỗi cơ quan, đơn vị, địa phương và người dân thành phố Vũng Tàu cần xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Việc xây dựng nếp sống văn hóa lành mạnh, văn minh đang đặt ra nhiều vấn đề chung của xã hội. Trật tự văn minh đô thị, nếp sống văn hóa người đô thị tự nó không hình thành mà cộng đồng phải góp phần xây dựng. Thực tế cho thấy, việc xây dựng nếp sống văn minh - văn hóa đô thị không phải là câu chuyện một sớm một chiều, làm theo phong trào hay tập trung đẩy mạnh mang tính chiến dịch mà đây là nội dung thực hiện mang tính chất lâu dài, liên tục. Bên cạnh việc nâng cao ý thức của người dân, các quy định pháp lý cần thực thi mạnh mẽ hơn. Cần phải xử phạt nặng hành vi như vứt kẹo cao su, hút thuốc lá nơi công cộng.... Từ những “việc nhỏ” đó sẽ dần hình thành thói quen trọng nguyên tắc, chấp hành các quy định pháp luật, giúp hình thành chuẩn mực văn minh người đô thị. Muốn giữ được nền nếp văn hóa, lối sống văn minh phải xây dựng từ nền tảng gia đình. Trong đó, chúng ta cần đẩy mạnh việc bồi dưỡng, giáo dục ý thức thế hệ trẻ; có giải pháp ngăn chặn và đẩy lùi các tệ nạn, hành vi bạo lực, tôn vinh các giá trị truyền thống dân tộc. Chúng ta cần cổ vũ cái đẹp, phê phán cái xấu. Điều này đã góp phần xây dựng đời sống văn hóa - văn minh, cư xử nhân ái, hòa nhịp cùng tiến bộ của nhân loại, nhằm góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn.

Theo em Trần Vân Anh – Bí thư chi đoàn thanh niên Khu phố 4, phường Rạch Dừa, thành phố Vũng Tàu thì: Theo em, công tác đấu tranh phòng, chống tệ nạn xã hội cần gắn chặt với việc chăm lo đời sống người dân. Ở những nơi, người dân có việc làm, thu nhập ổn định, cuộc sống gia đình êm ấm, hạnh phúc thì chắc chắn sẽ ít nảy sinh tệ nạn xã hội. Và bên cạnh đó cần nâng cao chất lượng xây dựng gia đình văn hóa, khu phố văn hóa gắn với xây dựng phường đạt chuẩn văn minh đô thị, phải tạo sự chuyển biến tích cực trong việc xây dựng con người có tư tưởng, đạo đức, lối sống, nếp sống văn hóa; thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, góp phần đẩy lùi tội phạm và các tệ nạn xã hội, góp phần thực hiện tốt cuộc vận động “ Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh”; đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa trong việc xây dựng các thiết chế văn hóa và hoạt động văn hóa, thể thao ở khu phố.

Mỗi người dân thành phố Vũng Tàu cần đẩy lùi tệ nạn xã hội vì một thành phố văn minh. Trong thời gian tới, công tác tuyên truyền vận động về phòng chống tệ nạn xã hội trên địa bàn thành phố Vũng Tàu cần được tổ chức với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, địa bàn cụ thể, nhất là trong các đợt cao điểm tấn công tội phạm, các dịp Lễ, Tết. Các phương tiện thông tin đại chúng cần phát huy hiệu quả vai trò của mình trong công tác tuyên truyền vận động toàn dân tham gia phòng, chống tội phạm, ma túy, phòng chống mại dâm và tệ nạn xã hội. Các cấp uỷ Đảng, chính quyền, thủ trưởng cơ quan, doanh nghiệp, trường học tại thành phố Vũng Tàu cần xác định rõ trách nhiệm của mình trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo ở địa phương, cùng với sự tích cực, tự giác của đông đảo các tầng lớp nhân dân, qua đó, góp phần ổn định và giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn./.

Bài, ảnh: Lê Ngân, BBT