Hiện nay, bệnh ung thư đã và đang là một vấn đề sức khỏe hàng đầu trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, ung thư đang trở thành gánh nặng lên hàng trăm ngàn gia đình với hơn 180.400 ca mắc mới mỗi năm, theo số liệu của Bộ Y tế. Hiện, Việt Nam đang ở vị trí thứ 20 tại Châu Á về tỷ lệ ca mắc mới.
Các loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay là, ở nam giới: Ung thư gan chiếm tỷ lệ cao nhất (19,7%), tiếp theo là ung thư phổi (17,7%) và ung thư dạ dày (11%); ở nữ giới: Ung thư vú chiếm tỷ lệ cao nhất (28,9%), ung thư phổi (8,7%) và ung thư đại trực tràng (8,7%). Lo ngại hơn, bệnh nhân mắc ung thư đang trẻ hóa.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, sự gia tăng tỷ lệ mắc bệnh ung thư ở nhiều khu vực được cho là xuất phát từ các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, lối sống ít vận động và chế độ ăn uống không lành mạnh. Theo tổ chức y tế thế giới, 30-50% các loại ung thư hiện nay có thể được phòng ngừa bằng cách tránh hoặc giảm thiểu các yếu tố nguy cơ.
Vậy để để bảo vệ sức khỏe, kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng cuộc sống, phòng ngừa bệnh ung thư cho bản thân, gia đình; đồng thời giảm gánh nặng bệnh tật cho cộng đồng, mọi người HÃY tuyên truyền và cùng thực hiện và duy trì 9 “thói quen vàng” như sau:
1. Không sử dụng thuốc lá và tránh tiếp xúc với khói thuốc: Hút thuốc lá, bao gồm cả xì gà và thuốc lá điện tử, là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi, miệng, vòm họng, thực quản và bàng quang. Việc bỏ thuốc lá không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể. Tránh xa môi trường có khói thuốc giúp giảm thiểu nguy cơ hít phải khói thuốc thụ động.
2. Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Tăng cường tiêu thụ rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt giúp giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư. Hạn chế ăn thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích và thịt hun khói vì đây là yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng. Hạn chế đồ uống có cồn cũng giúp giảm nguy cơ mắc ung thư gan, vú và đại trực tràng.
3. Nuôi con bằng sữa mẹ để giảm nguy cơ ung thư cho mẹ: Việc nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ tốt cho sức khỏe của bé mà còn giúp giảm nguy cơ ung thư vú và ung thư buồng trứng ở mẹ. WHO khuyến khích nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời để mang lại lợi ích tối đa.
4. Tiêm vắc xin phòng ngừa ung thư: Một số loại vi rút có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư, nhưng nhờ những tiến bộ y học, chúng ta đã có vắc xin phòng ngừa. Vắc xin viêm gan B giúp bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ ung thư gan, trong khi vắc xin HPV có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư cổ tử cung và một số loại ung thư khác do vi rút này gây ra. Hãy chủ động tiêm phòng đầy đủ và vận động người thân cùng tham gia để bảo vệ sức khỏe toàn diện.
5. Bảo vệ da khỏi tác hại của tia cực tím: Tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời (tia UV) hoặc sử dụng giường tắm nắng có thể làm tăng nguy cơ ung thư da. Để bảo vệ da, người dân nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF phù hợp, mặc quần áo che nắng, đeo kính râm và đội mũ khi ra ngoài. Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng trong khoảng từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều khi cường độ tia UV mạnh nhất.
6. Giảm ô nhiễm môi trường cả trong nhà lẫn ngoài trời: Ô nhiễm không khí và tiếp xúc với các chất độc hại có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi và nhiều bệnh nguy hiểm khác. Hãy giữ gìn môi trường sống trong lành bằng cách hạn chế sử dụng các sản phẩm chứa hóa chất độc hại, giảm thiểu rác thải nhựa, sử dụng năng lượng sạch và trồng nhiều cây xanh. Khi ra ngoài, hãy đeo khẩu trang để giảm thiểu tác động từ ô nhiễm không khí.
7. Duy trì cân nặng hợp lý và hoạt động thể chất thường xuyên: Thừa cân và béo phì có liên quan đến nguy cơ cao mắc nhiều loại ung thư. WHO khuyến cáo nên thực hiện ít nhất 150 phút hoạt động thể chất vừa phải hoặc 75 phút hoạt động mạnh mỗi tuần và kết hợp các hoạt động như đi bộ, bơi lội, đạp xe hoặc tham gia các lớp thể dục để duy trì cân nặng hợp lý và giảm nguy cơ ung thư.
8. Hạn chế rượu bia: Uống nhiều rượu bia có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan, ung thư đại trực tràng và nhiều loại ung thư khác. Hãy hạn chế tối đa việc tiêu thụ rượu bia để giảm nguy cơ bệnh tật.
9. Tầm soát ung thư: Phát hiện ung thư sớm giúp tăng khả năng điều trị thành công và cải thiện tỷ lệ sống sót. Các chương trình tầm soát giúp phát hiện những dấu hiệu bất thường ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng. Hãy chủ động tham gia tầm soát định kỳ theo khuyến cáo của Bộ Y tế, đặc biệt là tầm soát ung thư cổ tử cung, ung thư vú và ung thư đại trực tràng. Đây là những loại ung thư phổ biến nhưng có thể được phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.
Phòng chống ung thư không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn góp phần giảm bớt gánh nặng bệnh tật cho gia đình và toàn xã hội. Hãy cùng nhau thực hiện các thói quen lành mạnh ngay hôm nay để giảm nguy cơ mắc ung thư và xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh, không còn nỗi lo ung thư!
“Hãy cùng nhau hành động vì một tương lai không ung thư!”
Bài: Thu Hiền, BBT