Bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) không chỉ là những chính sách an sinh xã hội quan trọng mà còn là nền tảng vững chắc đảm bảo quyền lợi cho người lao động, ổn định đời sống và phát triển kinh tế địa phương. Tại TP. Vũng Tàu, năm 2024 ghi dấu nhiều bước tiến trong việc mở rộng đối tượng tham gia, nâng cao tỷ lệ bao phủ và cải cách thủ tục hành chính, giúp hàng trăm nghìn người dân tiếp cận dịch vụ bảo hiểm một cách thuận tiện và minh bạch hơn. Theo báo cáo từ BHXH thành phố, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 94,06%, vượt kế hoạch đề ra và tăng 0,45% so với năm trước. Số người tham gia BHXH tự nguyện cũng tăng đáng kể, phản ánh nhận thức ngày càng cao của người dân về ý nghĩa nhân văn của chính sách này. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận, công tác thu hồi nợ đọng BHXH vẫn là một thách thức lớn, khi tổng số tiền chậm đóng lên tới 79,514 tỷ đồng, chiếm 7,66% kế hoạch thu. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về những giải pháp mạnh mẽ hơn để bảo vệ quyền lợi cho người lao động, đảm bảo tính bền vững của hệ thống an sinh xã hội.
Năm 2025, TP. Vũng Tàu tiếp tục đặt ra những mục tiêu trọng tâm trong công tác triển khai BHXH, BHYT và BHTN, với phương châm mở rộng độ bao phủ, nâng cao chất lượng phục vụ và ứng dụng công nghệ để cải cách hành chính. Các chương trình truyền thông, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình sẽ được đẩy mạnh, cùng với đó là các biện pháp thanh tra, kiểm tra nhằm hạn chế tình trạng trốn đóng, nợ đọng bảo hiểm. Đặc biệt, việc triển khai Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư hứa hẹn sẽ mang lại nhiều đột phá trong công tác quản lý, giúp đơn giản hóa thủ tục và nâng cao hiệu quả phục vụ người dân. Với những định hướng rõ ràng và quyết tâm mạnh mẽ từ các cấp chính quyền, năm 2025 hứa hẹn sẽ là giai đoạn quan trọng đưa chính sách bảo hiểm xã hội tại Vũng Tàu phát triển toàn diện hơn, không chỉ đảm bảo quyền lợi cho người lao động mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Thành tựu nổi bật của bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tại TP. Vũng Tàu năm 2024
Năm 2024, TP. Vũng Tàu đã đạt được những kết quả quan trọng trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), góp phần nâng cao đời sống an sinh xã hội của người dân. Theo số liệu của BHXH thành phố, tỷ lệ bao phủ BHYT toàn dân đạt 94,06%, tăng 0,45% so với cùng kỳ năm 2023 và vượt kế hoạch UBND tỉnh giao 0,24%. Đây là một tín hiệu tích cực, thể hiện sự phối hợp hiệu quả giữa các cấp chính quyền, cơ quan BHXH và người dân trong việc thực hiện chính sách an sinh xã hội.
Đối với BHXH, số người tham gia BHXH bắt buộc đạt 51,82% lực lượng lao động, tăng 1,0% so với năm trước, trong khi số lao động tham gia BHTN đạt 47,38%, tăng 0,78%. Đáng chú ý, số người tham gia BHXH tự nguyện đạt 2.538 người, tăng 363 người so với năm 2023, phản ánh xu hướng ngày càng nhiều lao động phi chính thức quan tâm và chủ động tham gia bảo hiểm để đảm bảo quyền lợi lâu dài.
NLĐ có hợp đồng từ 1 tháng là bắt buộc tham gia BHXH bắt buộc, nhưng hiện vẫn còn tình trạng một số doanh nghiệp trốn đóng hoặc đóng BHXH không đầy đủ cho NLĐ, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của họ
Về BHYT hộ gia đình, TP. Vũng Tàu ghi nhận 88.642 người tham gia, tăng 77 người so với năm 2023. Đặc biệt, 8.571 người đã được chuyển đổi sang diện cấp thẻ BHYT miễn phí theo Nghị quyết số 12/2024/NQ-HĐND, giúp đảm bảo quyền lợi chăm sóc sức khỏe cho nhóm đối tượng yếu thế.
Trong công tác thu BHXH, BHYT, BHTN, tổng số tiền thu đạt 1.086,494 tỷ đồng, vượt 104,64% so với kế hoạch, trong đó: Thu BHXH bắt buộc: 695,896 tỷ đồng, đạt 106,43% kế hoạch; Thu BHXH tự nguyện: 21,669 tỷ đồng, đạt 78,63% kế hoạch; Thu BHTN: 52,221 tỷ đồng, đạt 105,54% kế hoạch; Thu BHYT: 314,620 tỷ đồng, đạt 102,35% kế hoạch.
Những con số này cho thấy hiệu quả của công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo hiểm và sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan BHXH với các ban, ngành liên quan.
Những thách thức còn tồn tại
Bên cạnh những kết quả tích cực, TP. Vũng Tàu vẫn phải đối mặt với một số khó khăn trong việc triển khai chính sách bảo hiểm. Một trong những vấn đề lớn nhất là tình trạng nợ đọng BHXH kéo dài. Theo báo cáo, tổng số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN năm 2024 lên tới 79,514 tỷ đồng, chiếm 7,66% kế hoạch thu. Nguyên nhân chính đến từ các doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh, đặc biệt là những doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, không đủ nguồn lực tài chính để đóng bảo hiểm đầy đủ cho người lao động.
Ngoài ra, vẫn còn tình trạng một số doanh nghiệp trốn đóng hoặc đóng BHXH không đầy đủ cho người lao động, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của họ. Theo thống kê, năm 2024 có 57 doanh nghiệp bị kiểm tra do vi phạm quy định về đóng bảo hiểm, với tổng số tiền phải thu hồi lên tới 8,297 tỷ đồng, nhưng đến nay mới chỉ thu được 4,852 tỷ đồng (đạt 58,5%).
Một thách thức khác là tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyện còn thấp, mới đạt 40,75% kế hoạch năm 2024. Điều này chủ yếu do mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện của Nhà nước còn hạn chế, chưa đủ hấp dẫn để thu hút lao động tự do tham gia. Trong khi đó, số người rút BHXH một lần vẫn có xu hướng tăng, làm giảm tính bền vững của hệ thống bảo hiểm.
Giải pháp phát triển bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế năm 2025
Để khắc phục những hạn chế và tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, TP. Vũng Tàu đặt ra nhiều giải pháp trọng tâm nhằm nâng cao tỷ lệ tham gia BHXH, BHYT và đảm bảo quyền lợi cho người lao động trong năm 2025.
Giải pháp về mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT:Tiếp tục tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT đến các nhóm lao động tự do, hộ kinh doanh cá thể, tiểu thương, nhằm nâng cao nhận thức và khuyến khích họ tham gia bảo hiểm tự nguyện; Đẩy mạnh triển khai các chính sách hỗ trợ người dân tham gia BHXH tự nguyện, đề xuất tăng mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước để thu hút lao động tham gia lâu dài; Thực hiện rà soát dữ liệu thuế và thông tin doanh nghiệp mới thành lập để đảm bảo tất cả các đơn vị có sử dụng lao động đều tham gia BHXH, BHYT đầy đủ.
Giải pháp về kiểm soát chặt chẽ tình trạng nợ bảo hiểm: Tăng cường thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp có dấu hiệu trốn đóng BHXH, BHYT, xử lý nghiêm các vi phạm để bảo vệ quyền lợi cho người lao động; Phối hợp với cơ quan thuế, ngân hàng để theo dõi tình trạng tài chính của các doanh nghiệp nợ đọng BHXH, từ đó có biện pháp cưỡng chế thu hồi nợ hiệu quả hơn.
Giải pháp về cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin: Đẩy mạnh triển khai giao dịch điện tử trong lĩnh vực bảo hiểm, giúp doanh nghiệp và người lao động dễ dàng đăng ký, tra cứu thông tin và thực hiện các thủ tục liên quan; Tiếp tục ứng dụng Đề án 06 của Chính phủ, đồng bộ dữ liệu bảo hiểm với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để rút gọn thủ tục đăng ký, cấp thẻ BHYT, chi trả lương hưu và trợ cấp không dùng tiền mặt; Khuyến khích người dân cài đặt và sử dụng ứng dụng VssID – BHXH số, giúp họ theo dõi thông tin bảo hiểm cá nhân một cách thuận tiện.
Giải pháp về nâng cao chất lượng khám chữa bệnh BHYT: Kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng quỹ BHYT, giám sát các cơ sở y tế trong quá trình khám chữa bệnh để tránh tình trạng lạm dụng quỹ. Cải thiện chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh bằng BHYT tại các bệnh viện, tăng cường đầu tư trang thiết bị y tế để đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân.
Năm 2024 đã chứng kiến nhiều bước tiến quan trọng của TP. Vũng Tàu trong việc triển khai chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Với tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 94,06%, số người tham gia BHXH tự nguyện tăng đáng kể và tổng số thu bảo hiểm vượt mức kế hoạch, thành phố đã từng bước củng cố hệ thống an sinh xã hội, đảm bảo quyền lợi cho hàng chục nghìn người lao động và người dân. Những kết quả này không chỉ phản ánh nỗ lực của các cơ quan chức năng, mà còn thể hiện sự thay đổi tích cực trong nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc tham gia bảo hiểm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết, đặc biệt là tình trạng nợ đọng BHXH kéo dài, tỷ lệ người rút BHXH một lần vẫn cao và việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện còn gặp nhiều khó khăn. Những vấn đề này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc siết chặt công tác quản lý, tăng cường kiểm tra và cải thiện chính sách hỗ trợ để đảm bảo tính bền vững cho hệ thống bảo hiểm trong thời gian tới.
Bước sang năm 2025, thành phố Vũng Tàu sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp toàn diện nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của chính sách bảo hiểm. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, triển khai Đề án 06 để tối ưu hóa thủ tục hành chính, tăng cường kiểm soát tình trạng nợ bảo hiểm và nâng cao chất lượng khám chữa bệnh BHYT sẽ là những ưu tiên hàng đầu. Đồng thời, thành phố sẽ tiếp tục tuyên truyền sâu rộng về lợi ích của BHXH tự nguyện, khuyến khích người dân chủ động tham gia để đảm bảo an sinh lâu dài. Với sự quyết tâm của chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và sự đồng hành của người dân, TP. Vũng Tàu kỳ vọng sẽ đạt được những kết quả vượt bậc trong công tác bảo hiểm xã hội, góp phần xây dựng một hệ thống an sinh bền vững, công bằng và hiệu quả hơn trong tương lai./.
Bài, ảnh: Gia Huy, BBT