Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh là một tấm gương sáng ngời về tự học và học tập suốt đời. Tự học và học tập suốt đời là luận điểm quan trọng trong tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục. Đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, tự học có vai trò đặc biệt quan trọng, là một trong những nhân tố quyết định tạo nên trí tuệ. Bằng tấm gương tự học và học tập suốt đời, Bác Hồ đã để lại nhiều bài học và những kinh nghiệm quý báu cho các thế hệ noi theo. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Học để làm việc, làm người, làm cán bộ. Học để phụng sự đoàn thể, giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân loại. Muốn đạt được mục đích đó thì phải: Cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”. Như vậy, quan niệm về học tập của Bác rất toàn diện: Học tập tri thức đi đôi với rèn luyện đạo đức cách mạng; học tập nhằm hoàn thiện đạo làm người, nâng cao trình độ và năng lực hoàn thành nhiệm vụ; học để phục vụ lợi ích của Đảng, nhân dân, Tổ quốc và cả nhân loại.
Hôm nay đây, khi thế giới không ngừng chuyển mình bởi làn sóng cách mạng khoa học-công nghệ, học tập suốt đời đã trở thành một nhu cầu tất yếu. Tư tưởng này được Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh trong bài viết “Học tập suốt đời”, khẳng định rằng muốn đất nước phát triển bền vững trong thời đại tri thức, toàn dân phải không ngừng học tập, đặc biệt là đội ngũ cán bộ cần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Quan điểm này không chỉ là định hướng, mà như tư tưởng lớn thổi vào xã hội, thúc đẩy sự đổi thay mạnh mẽ trong tư duy, tinh thần dám bước ra khỏi vùng an toàn, chấp nhận thử thách và dấn thân vì lợi ích chung.
Học sinh thành phố Vũng Tàu đang phát huy tinh thần học tập suốt đời
Trải qua bao thăng trầm lịch sử, tấm gương tự học của Chủ tịch Hồ Chí Minh được hình thành trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, phản ánh trí tuệ, bản lĩnh và nhân cách của Bác. Với Bác, học ở trường lớp không nhiều mà tự học là chính. Theo Bác, tự học là hoạt động có mục đích của con người, là điều cần thiết và rất quan trọng trong quá trình tiếp nhận tri thức. Trong những năm tháng bôn ba hải ngoại, khi làm bồi bếp trên tàu biển, khi thì đốt lò, quét tuyết trong mùa đông băng giá ở nước Anh, khi thì bán báo, làm thợ ảnh, vẽ đồ cổ ở nước Pháp…Bác đều tranh thủ để tự học. Cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng mẫu mực về tinh thần tự học, lấy tự học làm cốt, làm phương thức chủ yếu để nâng cao trình độ mọi mặt của bản thân. Song tự học ở Chủ tịch Hồ Chí Minh không phải là một sự ngẫu hứng, tùy ý mà việc tự học của Người đã trở thành một khoa học, một nghệ thuật, một triết lý nhân văn sâu sắc với một kế hoạch cụ thể, chặt chẽ, khoa học; với một ý chí và quyết tâm bền bỉ, dẻo dai, tinh thần sáng tạo, tranh thủ mọi lúc, mọi nơi để học.
Để chuẩn bị bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc thì tinh thần tự học không thể áp đặt, mà phải được khơi dậy từ ý thức của mỗi người. Để làm được điều này, cần có chiến dịch truyền thông mạnh mẽ nhằm tôn vinh những tấm gương học tập và lên án thói quen thụ động, lãng phí tri thức. Trong những năm gần đây, việc xây dựng xã hội học tập, phong trào khuyến học trên địa bàn thành phố Vũng Tàu đã đạt nhiều kết quả tích cực, đến nay nhiều phường, xã tại thành phố Vũng Tàu đã có trung tâm học tập cộng đồng hoạt động hiệu quả góp phần củng cố kết quả xóa mù chữ, công tác phổ cập giáo dục.
Ngày nay, đối với các cấp, các ngành, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động tại thành phố Vũng Tàu thì những lời chỉ dẫn quý báu, những bài học kinh nghiệm sâu sắc rút ra từ chính tấm gương tự học bền bỉ của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn giữ nguyên giá trị. Đặc biệt trong tình hình hiện nay khi cuộc cách mạng khoa học - công nghệ đang phát triển nhanh chóng, đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên cần phải liên tục bồi dưỡng kiến thức, nâng cao năng lực để thích ứng với những biến đổi của xã hội, nếu không sẽ bị tụt hậu. Mặt khác, con người luôn ý thức về tương lai, chú trọng năng lực suy nghĩ, năng lực lý giải cho tương lai của mình. Để có được những năng lực ấy, mỗi người phải học tập không ngừng, học tập liên tục, học tập suốt đời thông qua nhiều hình thức, nhưng tự học là điều rất quan trọng, và vấn đề tự học trở thành một yêu cầu cấp bách, bắt buộc đối với mỗi cán bộ, đảng viên và từng người lao động, của các cấp, các ngành và toàn xã hội.
Năm 2025 và những năm tiếp theo, muốn đất nước vươn tầm phát triển, xã hội cần khơi dậy và lan tỏa tinh thần học tập suốt đời trong mọi tầng lớp nhân dân. Muốn dân tộc mạnh, mỗi người dân cần tự mình học để không ngừng phát triển. Học tập suốt đời - chính là lời đáp thiết thực nhất cho khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng và sánh vai với các cường quốc năm châu. Một dân tộc biết học, dám học và học suốt đời là một dân tộc không ngừng tiến bước, không ngại đổi mới, không sợ thử thách. Khi mỗi người dân, mỗi tổ chức và cả hệ thống chính trị cùng kiến tạo một xã hội học tập, chúng ta sẽ có đủ trí tuệ, bản lĩnh và niềm tin để đưa đất nước vững vàng bước vào kỷ nguyên phát triển giàu mạnh./.
Bài, ảnh: Lê Ngân, BBT
