Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút sởi gây nên. Bệnh rất dễ lây và gây thành dịch. Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp do hít phải dịch tiết mũi họng bắn ra, khuếch tán trong không khí hoặc tiếp xúc trực tiếp với đồ vật, chất tiếtđường mũi họng của người bệnh. Bệnh có thể gặp ở mọi đối tượng chưa có miễn dịch với bệnh và thường xảy ra ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ chưa được tiêm chủng đầy đủ. Sởi là bệnh lành tính nhưng nếu phát hiện muộn hoặc không được điều trị kịp thời sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm như: Viêm tai giữa cấp, viêm phế quản, tiêu chảy, mờ hoặc loét giác mạc, viêm phổi nặng có thể dẫn đến tử vong, phụ nữ có thai mắc sởi có thể gây sảy thai, đẻ non,… Sởi đã có vắc xin phòng bệnh, vắc xin phòng bệnh Sởi đem lại hiệu quả cao, giúp giảm tỷ lệ mắc rõ rệt.
Ngày 27-8, UBND thành phố Hồ Chí Minh ban hành quyết định công bố dịch sởi trên địa bàn thành phố, thời gian xảy ra dịch là tháng 8 năm 2024. Theo quyết định công bố dịch sởi, nguyên nhân gây bệnh do virus sởi. Tính chất, mức độ nguy hiểm là dịch bệnh truyền nhiễm nhóm B; người có nguy cơ mắc bệnh là người chưa được tiêm chủng hoặc tiêm chủng chưa đầy đủ; bệnh có thể dẫn đến biến chứng nặng thậm chí có thể tử vong nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp từ người sang người.
Theo báo cáo của Trung tâm Y tế thành phố Vũng Tàu, tính đến hết ngày 22/8/2024, trên địa bàn thành phố Vũng Tàu ghi nhận 07 trường hợp nghi Sởi/Rubella, trong đó: 01 ca chẩn đoán Sởi phòng xét nghiệm (Phường 3), 04 ca Sởi lâm sàng (Phường 7, 10, 12), 02 ca sốt phát ban (Phường 11, Thắng Nhất). Trong những trường hợp trên có 03/07 trẻ đã tiêm vắc xin Sởi.
Trước tình hình trên, thời gian tới bệnh Sởi có nguy cơ lây lan và gây dịch tại các tỉnh khu vực phía Nam cũng như trên cả nước. Để chủ động ứng phó với bệnh Sởi, UBND thành phố Vũng Tàu chỉ đạo các đơn vị liên quan tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh Sởi tại cộng đồng và các cơ sở khám, chữa bệnh; triển khai các biện pháp xử lý triệt để ổ dịch ngay khi phát hiện trường hợp mắc bệnh; Đồng thời đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về nguy cơ mắc bệnh Sởi và các biện pháp phòng chống, vận động người dân đưa con em đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch các vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng để chủ động phòng chống các bệnh.
Các dấu hiệu nhận biết về bệnh sởi
Dấu hiệu nhận biết bệnh sởi: Sốt và phát ban là hai biểu hiện chính của bệnh. Trẻ thường sốt cao, khi sốt giảm sẽ xuất hiện ban dạng sần (gồ lên mặt da) ở sau tai, sau đó lan ra mặt, lan dần xuống ngực bụng và toàn thân. Sau 7 đến 10 ngày, ban biến mất theo thứ tự đã nổi trên da và để lại những vết thâm thường gọi là “vằn da hổ”. Ngoài ra bệnh còn kèm theo một số biểu hiện khác như: chảy nước mũi, ho, mắt đỏ (viêm kết mạc), tiêu chảy…
Biến chứng nguy hiểm của bệnh sởi
Bệnh sởi nặng hoặc các biến chứng của sởi có thể gây ra do vi rút sởi, do bội nhiễm sau sởi thường xảy ra ở: trẻ suy dinh dưỡng, đặc biệt trẻ thiếu vitamin A, trẻ bị suy giảm miễn dịch do HIV hoặc các bệnh khác, phụ nữ có thai. Hầu hết trẻ bị sởi tử vong do các biến chứng.
- Do vi rút sởi: viêm phổi kẽ thâm nhiễm tế bào khổng lồ, viêm thanh khí phế quản, viêm cơ tim, viêm não, màng não cấp tính.
- Do bội nhiễm: Viêm phổi, viêm tai giữa, viêm dạ dày ruột...
- Do điều kiện dinh dưỡng và chăm sóc kém: viêm loét hoại tử hàm mặt (cam tẩu mã), viêm loét giác mạc gây mù lòa, suy dinh dưỡng...
Các biến chứng khác:
- Lao tiến triển.
- Tiêu chảy.
- Phụ nữ mang thai: bị sởi có thể bị sảy thai, thai chết lưu, đẻ non hoặc trẻ bị nhẹ cân, hoặc thai nhiễm sởi tiên phát.
Xử trí khi trẻ mắc sởi, nghi ngờ sởi:
Cách ly trẻ mắc sởi hoặc nghi ngờ mắc sởi với trẻ không mắc bệnh trong vòng 7 ngày từ khi phát ban. Cho trẻ ở phòng riêng và đảm bảo thông thoáng. Đưa trẻ tới cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Cho trẻ ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, tăng cường thức ăn giàu vitamin nhất là vitamin A để bảo vệ mắt của trẻ. Cho trẻ uống nhiều nước (Oresol, nước lọc…) đặc biệt khi trẻ sốt cao, tiêuchảy.Vệ sinh răng miệng, vệ sinh cơ thể.
Khuyến cáo phòng chống bệnh sởi:
Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh Sởi, do đó để chủ động phòng chống bệnh sởi, rubella, ngành Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện các biện pháp sau:
1. Đưa trẻ đi tiêm phòng bệnh Sởi, ngay từ khi trẻ đủ 9 tháng tuổi và tiêm nhắc lại Sởi mũi 2 + Rubella khi trẻ đủ 18 tháng tuổi theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia tại các trạm Y tế.
2. Thường xuyên áp dụng các biện pháp dự phòng chung như: Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người; rửa tay thường xuyên bằng xà phòng nhất là khi chăm sóc trẻ; súc miệng, họng bằng nước súc miệng; tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng; che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi; thực hiện tốt vệ sinh nhà ở, vệ sinh cá nhân; đảm bảo dinh dưỡng hợp lý.
3. Không tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi mắc Sởi.
4. Khi phát hiện có các dấu hiệu sốt, ho, chảy nước mũi, phát ban cần đến ngay các cơ sở y tế để kịp thời khám, điều trị phòng các biến chứng và diễn biến nặng của bệnh Sởi.
Tin: Ái Lê, BBT