Ngày 23-02-2023, Ban chỉ đạo 138 tỉnh đã ban hành văn bản số 17/UBND-BCĐ đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các đoàn thể; các Sở, ban, ngành thành viên Ban chỉ đạo 138 tỉnh, Ban chỉ đạo 138 các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục triển khai thực hiện nhiệm vụ công tác trọng tâm trong phòng, chống mua bán người năm 2023, với các nội dung sau:
I. Các chỉ tiêu công tác trọng tâm
Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng, chống tội phạm nói chung và phòng, chống mua bán người nói riêng. Đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức cho cá nhân, gia đình và cộng đồng về công tác phòng, chống mua bán người, ưu tiên các nhóm nguy cơ cao, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, khu vực biển, đảo. Thường xuyên cập nhật các hình thức, thủ đoạn và mục đích của tội phạm mua bán người trên các trang mạng và mạng xã hội có nhiều người theo dõi, truy cập. Thông tin về phòng, chống mua bán người được đăng tải trên các cơ quan báo chí cấp tỉnh ít nhất 01 lần/01 tháng.
Bảo đảm 100% tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố liên quan tội phạm mua bán người được tiếp nhận, phân loại; tỷ lệ giải quyết đạt trên 90%. Các vụ việc có dấu hiệu tội phạm mua bán người phải được thụ lý điều tra, xác minh, khi đủ căn cứ phải khởi tố vụ án hình sự đề điều tra theo đúng quy định của pháp luật. Tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án mua bán người đạt trên 90% tổng số vụ án khởi tố; 95% vụ án mua bán người hằng năm được giải quyết và truy tố; 90% vụ án mua bán người được giải quyết, xét xử.
Làm tốt công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ an toàn và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán; bảo đảm 100% nạn nhân bị mua bán trở về và thân nhân được hỗ trợ kịp thời. Tăng cường công tác phối hợp liên ngành, hợp tác quốc tế để phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm mua bán người và góp phần cải thiện vị trí xếp hạng của Việt Nam trong Báo cáo TIP năm 2023 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
II. Nhiệm vụ, phân công thực hiện
1. Nâng cao hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác phòng, chống mua bán người
a) Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tiếp tục thực hỉện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh, UBND tỉnh trong công tác phòng, chống tội phạm nói chung, phòng chống mua bán người nói riêng, trọng tâm là Quyết định số 1123/QĐ-UBND ngày 26/4/2021 của UBND tỉnh về việc Ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2021-2025 và định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Xác định công tác phòng, chống mua bán người là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên và lâu dài, phải thực hiện mọi nơi, mọi lúc, mọi địa bàn, lĩnh vực, có trọng tâm, trọng điểm cùng với việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, với mục tiêu cao nhất là “bảo vệ an ninh con người”, “bảo vệ quyền con người”, “bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho Nhân dân” (Các sở, ban, ngành, địa phương thực hiện).
b) Triển khai các hoạt đông hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người” và “Ngày thế giời phòng, chống mua bán người 30/7”; triển khai thực hiện Quyết định 9145/QĐ-BCĐ 138/CVP ngày 06/12/2022 của Ban chỉ đạo 138/CP ban hành biểu mẫu thống kê phòng, chống mua bán người (Công an tỉnh chủ trì, phối hợp các sở, ban, ngành tham mưu thực hiện).
c) Duy trì các hoạt động phối hợp liên ngành phòng, chống mua bán người; sơ kết, tổng kết các chuyên đề công tác lớn; kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc của các đơn vị, địa phương, những tình hình nổi lên trong công tác phòng, chống mua bán người (Công an tỉnh chủ trì, phối hợp các sở, ban, ngành tham mưu thực hiện).
2. Đẩy mạnh công tác truyền thông, phòng ngừa tội phạm mua bán người, kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngừa xã hội và phòng ngừa nghiệp vụ
a) Công tác truyền thông và phòng ngừa xã hội
- Tổ chức triển khai có hiệu quả các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi tại cộng đồng, đổi mới hình thức tuyên truyền phù hợp với đặc điểm của từng nhóm nạn nhân, nhóm có nguy cơ trở thành nạn nhân cũng như đặc điểm của từng vùng miền. Tổ chức các hoạt động hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7” và “Ngày thế giới phòng, chống mua bán người 30/7” phù hợp với thông điệp quốc tế về phòng, chống mua bán người năm 2023 (Công an tỉnh chủ trì, phối hợp các sở, ban, ngành tham mưu thực hiện).
- Các cơ quan chức năng tiếp tục xây dựng, duy trì các chuyên trang, chuyên mục và tăng cường thời lượng phát sóng, đưa tin, bài, phim phóng sự, phim tài liệu, các thông điệp phòng, chống mua bán người, đặc biệt là “Phòng chống mua bán người thông qua di cư trái phép ra nước ngoài” trên các phương tiện thông tin đại chúng (Công an tỉnh chủ trì phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, Đài phát thanh và truyền hình tỉnh, các sở, ban, ngành có liên quan, các địa phương thực hiện).
- Tuyên truyền về công tác bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân bị mua bán; xây dựng các tài liệu hướng dẫn, phóng sự, tờ rơi về hỗ trợ nạn nhân (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp các sở, ban, ngành thực hiện).
- Lồng ghép nội dung tuyên truyền phòng, chống mua bán người trong các hoạt động văn hoá, văn nghệ, biểu diễn nghệ thuật và thực hiện phong trào xây dựng thôn, ấp, tổ dân phố văn hóa; tổ chức tuyên truyền phòng, chống mua bán người gắn với triển khai phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện).
- Huy động sự tham gia của các doanh nghiệp dịch vụ viễn thông, công nghệ thông tin, các nhà mạng trong các hoạt động truyền thông, gửi tin nhắn tuyên truyền về phòng, chống mua bán người (Sở Thông tin và Truyền thông chủ trì thực hiện).
- Tổ chức các hoạt động truyền thông phòng, chống mua bán người trong các cơ sở giáo dục; lồng ghép và truyền tải các thông điệp phòng, chống mua bán người vào các chương trình giáo dục công dân, giáo dục ngoại khóa của các cấp học (Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện).
- Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, truyền thông phòng, chống mua bán người hướng đến cơ sở và các đối tượng có nguy cơ cao là nạn nhân của tội phạm mua bán người; lồng ghép tuyên truyền phòng, chống mua bán người với phòng, chống tội phạm, phòng, chống mại dâm, cai nghiện ma tuý và phòng, chống HIV/AIDS. Đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia phòng, chống mua bán người gắn với xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và phong trào toàn dân bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia bằng nhiều nội dung, hình thức đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, địa bàn cụ thể. Phát huy vai trò của lực lượng Công an xã, phường, thị trấn và các tổ chức chính trị - xã hội ở địa bàn cơ sở đề tuyên truyền đến mỗi người dân về công tác phòng, chống mua bán người.
Lồng ghép nội dung phòng ngừa tội phạm mua bán người vào quá trình thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, giải quyết vấn đề an sinh xã hội, an dân (như: vấn đề hỗ trợ việc làm, nâng cao thu nhập, xoá đói giảm nghèo, thực hiện chính sách ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, khu vực biên giới biển, hải đảo, vùng nông thôn…) không để nhóm yếu thế này trở thành nạn nhân của tội phạm mua bán người (Các sở, ban, ngành, địa phương thực hiện).
b) Công tác phòng ngừa nghiệp vụ
- Lực lượng Công an, chủ công là lực lượng Cảnh sát Hình sự phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng các cấp tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác nghiệp vụ, tập trung vào các tuyến địa bàn trọng điểm; bám sát địa bàn, đổi mới phương pháp thu thập thông tin theo hướng liên kết địa bàn, tăng cường thu thập thông tin trên “không gian mạng”.
- Chủ động nắm chắc tình hình, diễn biến, phương thức, thủ đoạn, quy luật hoạt động của tội phạm nói chung và tội phạm mua bán người nói riêng theo phương châm “Lấy phòng ngừa làm trọng; kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngừa với chủ động tấn công, đánh trúng, đánh đúng, đánh vào gốc các loại tội phạm mua bán người” theo tinh thần “tích cực, khẩn trương, hiệu quả”. Chú trọng công tác phòng ngừa mua bán người trong nội địa, mua bán bộ phận cơ thể người, tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, mua bán người để cưỡng bức lao động...
- Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự. Tăng cường công tác quản lý nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú và hoạt động của người nước ngoài tại Việt Nam; quản lý ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự như: các cơ sở kinh doanh, cho thuê lưu trú, nhà hàng, quán bar, karaoke, massage, vũ trường, khu nghỉ dưỡng, khu vui chơi giải trí..., mà tội phạm mua bán người có thể lợi dụng để hoạt động phạm tội hoặc sử dụng làm nơi tập kết nạn nhân trước khi bán ra nước ngoài để chủ động phòng ngừa, phát hiện tội phạm mua bán người và nạn nhân bị mua bán.
- Khai thác, phát huy tối đa giá trị, hiệu quả của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Căn cước công dân và kết quả triển khai Đề án 06 của Chỉnh phủ về “phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn 2030” phục vụ công tác phòng, chống mua bán người.
(Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện).
3. Công tác đấu tranh, truy tố, xét xử tội phạm mua bán người
a) Sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, điều tra, xử lý các đường đây, tổ chức, cá nhân có biểu hiện nghi vấn hoạt động mua bán người, mua bán người trong nội địa, mua bán bộ phận cơ thể người, tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, các hoạt động lợi dụng tổ chức đưa người trốn ra nước ngoài trái phép để mua bán, cưỡng bức lao động.... Mở cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm mua bán người (thời gian từ ngày 01/7/2023 đến hết ngày 30/9/2023).
b) Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; công tác điều tra, xử lý tội phạm bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để oan, sai, bỏ lọt tội phạm.
c) Đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng truy tố, xét xử các vụ án mua bán người; thực hiện tốt nguyên tắc tranh tụng; thực hành quyền công tố và kiểm sát việc giải quyết các vụ việc mua bán người, bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; đảm bảo các phán quyết của Toà án đúng pháp luật, bảo vệ các quyền con người, quyền công dân; bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong hoạt động truy tố, xét xử tội phạm mua bán người.
d) Các cơ quan tiến hành tố tụng phối hợp, thống nhất lựa chọn, xác định các vụ án trọng điểm, tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng xét xử, tuyên truyền giáo dục pháp luật cho nhân dân.
(Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, Toà án nhân dân tỉnh chủ trì phối hợp các sở, ngành, địa phương liên quan thực hiện).
4. Công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán
a) Nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ ban đầu cho nạn nhân theo nguyên tắc lấy nạn nhân làm trung tâm; thực hiện các biện pháp bảo vệ bí mật thông tin, an toàn cho nạn nhân và người thân thích của họ theo quy định của pháp luật. Triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch số 230/KH-UBND ngày 07/12/2022 của UBND tỉnh về việc phối hợp trong công tác tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
b) Tiếp nhận, triển khai thực hiện quy trình chuẩn về hỗ trợ nạn nhân hòa nhập cộng đồng; quy trình chuyển tuyến hỗ trợ nạn nhân và người nghi là nạn nhân bị mua bán.
c) Lồng ghép nội dung phòng, chống mua bán người vào các chương trình phòng, chống tội phạm, phòng, chống tệ nạn xã hội, giảm nghèo, đào tạo nghề, giải quyết việc làm, bình đẳng giới, bảo vệ trẻ em và các chương trình phát triển kinh tế - xã hội khác.
(Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Sở Ngoại vụ chủ trì phối hợp các sở, ngành, địa phương liên quan thực hiện).
5. Đề xuất, kiến nghị hoàn thiện chính sách, pháp luật và theo dõi thi hành chính sách, pháp luật liên quan đến phòng, chống mua bán người
a) Tiến hành rà soát, hệ thống hóa các văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống mua bán người, kết hợp kiểm tra, khảo sát, sơ kết, tổng kết việc thi hành pháp luật phòng, chống mua bán người ở cơ sở để đề xuất, kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoàn thiện quy định pháp luật về phòng, chống mua bán người phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên và thực tiễn công tác phòng, chống mua bán người.
b) Xây dựng kế hoạch triển khai và theo dõi thi hành pháp luật về phòng chống mua bán người, các văn bản hướng dẫn thi hành có liên quan.
(Sở Tư pháp, Công an tỉnh phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện)
6. Tăng cường công tác phối hợp liên ngành và hợp tác quốc tế trong phòng, chống mua bán người
a) Tổ chức sơ, tổng kết việc thực hiện: Hiệp định hợp tác phòng, chống mua bán người với Campuchia; Bản ghi nhớ giữa Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai Len về hợp tác phòng, chống mua bán người; Kế hoạch của Thủ tướng Chính phủ về triển khai Công ước ASEAN về phòng, chống mua bán người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em (Công an tỉnh chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện khi có hướng dẫn của Ban Chỉ đạo 138/CP Chính phủ).
b) Triển khai thực hiện hiệu quả các chỉ đạo của Ban chỉ đạo 138/CP của Chính phủ về thực hiện nội dung các Hiệp định, Điều ước quốc tế, Biên bản ghi nhớ, Công ước ASEAN về hợp tác phòng, chống mua bán người và các điều ước quốc tế khác có liên quan mà Việt Nam là thành viên. Khi có yêu cầu từ Bộ Công an, thực hiện tốt việc trao đổi thông tin, phối hợp xác minh, thu thập chứng cứ, tiến hành các hoạt động điều tra khám phá các vụ án, truy bắt tội phạm mua bán, bắt cóc trẻ em, xâm hại tình dục trẻ em, mua bán người… với Cảnh sát các nước và các tổ chức Cảnh sát quốc tế (Công an tỉnh chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện).
7. Nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác liên quan đến phòng, chống mua bán người
a) Tổ chức tuyên truyền, tập huấn, cử cán bộ trực tiếp làm các công tác liên quan đến phòng, chống mua bán người và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán; tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng trong công tác phòng, chống mua bán người do các Bộ, ngành trung ương tổ chức.
b) Tăng cường chia sẻ kinh nghiệm giữa các cán bộ làm công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân; điều tra, truy tố, xét xử vụ án mua bán người của các sở, ngành và địa phương.
(Các sở, ngành, địa phương thực hiện)
III. Tổ chức thực hiện
1. Căn cứ các văn bản chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh, UBND tỉnh về công tác phòng, chống mua bán người; Kế hoạch số 189/KH-BCĐ ngày 15/9/2022 của Ban chỉ đạo 138 tỉnh và nội dung công văn này, đề nghị các Sở, ban, ngành, đoàn thể, Ban chỉ đạo 138 các huyện, thị xã, thành phố xây dựng, quán triệt và tổ chức triển khai kế hoạch công tác phòng, chống mua bán người năm 2023 thiết thực, cụ thể và hiệu quả, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao và tình hình thực tế của đơn vị, địa phương.
2. Định kỳ quý 1, quý 3 (trước ngày 15/3 và 15/9), 6 tháng (trước ngày 15/6) và năm (trước ngày 15/12) báo cáo tình hình, kết quả thực hiện về Ban chỉ đạo 138 tỉnh (qua Công an tỉnh - Cơ quan Thường trực Ban chỉ đạo) để tổng hợp theo quy định.
3. Giao Công an tỉnh - Cơ quan Thường trực Ban chỉ dạo 138 tỉnh theo dõi, hướng dẫn việc thực hiện. Tiến hành khảo sát, đánh giá thực trạng tình hình, những vấn đề nổi lên về cơ chế, chính sách, pháp luật và khó khăn, vướng mắc, kịp thời tham mưu đề xuất Ban chỉ đạo 138 tỉnh có chỉ đạo giải quyết cụ thể, hiệu quả.
(Nguồn: Công văn số 17/UBND-BCĐ, Tấn Lâm, BBT)