Trong bối cảnh quý II năm 2025 đã khởi động với nhiều áp lực về tiến độ, thành phố Vũng Tàu đang tích cực đẩy mạnh các giải pháp tài chính – ngân sách, nhằm hoàn thành nhiệm vụ thu – chi và đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công theo chỉ tiêu đã đề ra. Những kết quả bước đầu cho thấy sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành, đồng thời đặt ra yêu cầu tiếp tục tăng tốc, tháo gỡ nút thắt, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển hạ tầng đô thị.
Thu ngân sách đạt khá, đảm bảo cân đối chi tiêu
Tính đến hết tháng 4/2025, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố ước đạt 2.088 tỷ đồng, đạt 41,5% dự toán năm. Trong đó, thu ngân sách do thành phố quản lý ước đạt 1.445 tỷ đồng, bằng 43,4% kế hoạch, cho thấy tiến độ thu đang bám sát yêu cầu.
Nguồn thu chủ yếu vẫn đến từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và thu tiền sử dụng đất. Mặc dù có những biến động nhất định về giá cả thị trường, song công tác dự báo thu được thực hiện khá sát thực tế, góp phần đảm bảo điều tiết nguồn lực phục vụ các nhiệm vụ chi thường xuyên và chi đầu tư.
Về chi ngân sách, tổng chi thực hiện trong 4 tháng đầu năm ước đạt 936 tỷ đồng, đạt 23% kế hoạch năm. Trong đó, chi đầu tư phát triển chiếm tỷ trọng cao, tập trung vào các công trình trọng điểm về hạ tầng đô thị, giáo dục, y tế và các dự án môi trường.
Giải ngân đầu tư công: Tập trung tháo gỡ khó khăn
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm hiện nay là đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các công trình trọng điểm đang thi công dở dang. Trong tháng 4/2025, giá trị giải ngân đạt 149 tỷ đồng, nâng lũy kế từ đầu năm đến nay lên 382 tỷ đồng, đạt 24,3% kế hoạch vốn năm.
Mặc dù tỷ lệ này cao hơn so với cùng kỳ năm trước, song vẫn còn thấp so với yêu cầu đặt ra. Nguyên nhân chủ yếu đến từ các vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư, biến động giá nguyên vật liệu và thời tiết ảnh hưởng tiến độ thi công.
Để tháo gỡ các khó khăn trên, UBND thành phố đã chỉ đạo các phòng ban chuyên môn, chủ đầu tư và đơn vị thi công tập trung rà soát lại danh mục công trình, phân loại mức độ ưu tiên, hoàn thiện hồ sơ pháp lý, đẩy nhanh tiến độ lựa chọn nhà thầu và tăng cường phối hợp với địa phương trong giải phóng mặt bằng. Đặc biệt, các công trình như Trục đường Thùy Vân, Công viên Bàu Trũng, Trường THCS Nguyễn Gia Thiều... được theo dõi sát tiến độ từng tuần.
Tăng cường kỷ luật tài chính, nâng hiệu quả sử dụng vốn
Song song với việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân, thành phố Vũng Tàu cũng đặc biệt chú trọng đến hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công – một tiêu chí quan trọng nhằm đánh giá chất lượng điều hành ngân sách và năng lực quản lý đầu tư công tại địa phương. Việc bảo đảm sử dụng vốn đúng mục tiêu, đúng quy định pháp luật và tránh tình trạng lãng phí, dàn trải, kém hiệu quả là yêu cầu xuyên suốt trong quá trình triển khai các công trình, dự án.
Để tăng cường kỷ luật tài chính – ngân sách, thành phố đã đẩy mạnh hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát định kỳ đối với tiến độ, chất lượng công trình và tính chính xác trong quyết toán vốn. Các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước được yêu cầu công khai kế hoạch, tiến độ thực hiện và chịu trách nhiệm giải trình khi có chậm trễ hoặc sai phạm xảy ra.
Đồng thời, UBND thành phố yêu cầu các ngành tài chính và cơ quan kho bạc nhà nước phối hợp chặt chẽ với các chủ đầu tư, ban quản lý dự án trong việc cập nhật kịp thời kế hoạch vốn, điều tiết dòng tiền hợp lý giữa các quý, đảm bảo cân đối thu – chi theo chu kỳ thực hiện, tránh tình trạng dồn khối lượng, dồn chi vào cuối năm gây áp lực cho hệ thống tài chính và làm giảm hiệu quả giải ngân.
Việc gắn trách nhiệm người đứng đầu đơn vị với kết quả sử dụng vốn đầu tư, cùng với quy định rõ ràng về phân cấp, ủy quyền, đang từng bước tạo nên môi trường quản lý tài chính minh bạch, hiệu quả và thực chất hơn. Đây cũng là bước đi quan trọng để thành phố Vũng Tàu nâng cao hiệu quả đầu tư công, từng bước hướng tới nền quản trị ngân sách công khai, kỷ cương và định hướng phát triển bền vững.
Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý ngân sách và đầu tư
Nhằm tăng cường tính minh bạch, giảm thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý, thành phố đang triển khai ứng dụng phần mềm quản lý đầu tư công và phần mềm kế toán ngân sách điện tử, kết nối đồng bộ với Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính tỉnh và Cơ sở dữ liệu quốc gia về đầu tư công.
Các công cụ số hóa đang giúp cải thiện đáng kể quy trình lập kế hoạch, phê duyệt, thanh toán và giám sát đầu tư, đồng thời nâng cao tính chủ động của cơ quan điều hành tài chính trong kiểm soát ngân sách, nhất là trong bối cảnh biến động thị trường.
Kết quả thu – chi ngân sách và giải ngân vốn đầu tư công trong 4 tháng đầu năm cho thấy thành phố Vũng Tàu đang đi đúng hướng, nhưng cũng còn nhiều thách thức phía trước. Với tinh thần chủ động, quyết liệt và linh hoạt, thành phố sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp tài chính – đầu tư, kiểm soát chặt chẽ dòng vốn và đẩy mạnh tiến độ giải ngân từ nay đến cuối năm.
Bên cạnh đó, cần tiếp tục nâng cao trách nhiệm người đứng đầu các đơn vị chủ đầu tư, kiên quyết xử lý các trường hợp để xảy ra chậm trễ không có lý do chính đáng, đồng thời đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo sự chủ động trong xử lý thủ tục và điều hành vốn tại cơ sở. Việc gắn kết giữa đầu tư công và phát triển kinh tế – xã hội địa phương cần được nhìn nhận như một tổng thể, có tính chiến lược lâu dài, nhằm bảo đảm hiệu quả bền vững của các công trình sau đầu tư.
Mục tiêu xuyên suốt là bảo đảm ổn định kinh tế – xã hội, nâng cao chất lượng hạ tầng và phục vụ tốt hơn nhu cầu phát triển đô thị, an sinh và dịch vụ công, đưa Vũng Tàu vững bước tiến về đích trong năm tài chính 2025, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển của thành phố trong giai đoạn mới.
Bài: Minh Khuê, BBT