Trong lộ trình phát triển, UBND thành phố Vũng Tàu đã đặt ra mục tiêu đến cuối năm 2024, 100% các khoản thanh toán dịch vụ thiết yếu như tiền điện, nước, học phí, truyền hình cáp và các loại phí sinh hoạt sẽ được thực hiện qua hình thức thanh toán điện tử, không dùng tiền mặt. Điều này không chỉ giúp người dân tiếp cận dễ dàng hơn với các dịch vụ công mà còn tạo cơ hội để thành phố Vũng Tàu trở thành một địa phương tiên phong trong việc chuyển đổi số, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao chất lượng sống của cư dân.
Để hiện thực hóa mục tiêu trên, UBND thành phố Vũng Tàu đã yêu cầu sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thiết yếu như điện lực, viễn thông, cấp nước... Những đơn vị này đã và đang triển khai hàng loạt các giải pháp cụ thể để hướng dẫn người dân sử dụng các ứng dụng di động và phương tiện thanh toán điện tử. Các công cụ như mã QR, ứng dụng quản lý tài khoản và các nền tảng hỗ trợ thanh toán trực tuyến đã được tích hợp sâu rộng vào hệ sinh thái dịch vụ công.
Thanh toán không dùng tiền mặt - Một trong những giải pháp đột phá trong chuyển đổi số
Một trong những giải pháp nổi bật là việc triển khai mã QR tại các công tơ điện và đồng hồ nước giúp cư dân có thể nhanh chóng tra cứu thông tin và thanh toán một cách tiện lợi. Điện lực Vũng Tàu đã hoàn thành việc lắp đặt 100% công tơ điện tử, song hành cùng việc áp dụng hợp đồng điện tử cho tất cả các hộ dân. Đến cuối năm 2024, mục tiêu 100% thanh toán tiền điện qua các hệ thống thanh toán trực tuyến dự kiến sẽ được hoàn thành, giúp giảm tải công việc thu ngân truyền thống và tăng hiệu quả quản lý. Công ty Cổ phần Cấp nước Bà Rịa - Vũng Tàu cũng không đứng ngoài cuộc. Công ty này đã đưa ra nhiều giải pháp khuyến khích cư dân sử dụng các ứng dụng di động để kiểm tra chỉ số sử dụng nước hàng tháng và thực hiện thanh toán trực tuyến. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu thời gian và công sức cho việc thu phí mà còn tạo ra sự minh bạch trong việc quản lý và sử dụng tài nguyên nước.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp viễn thông cũng đã tích cực triển khai các dịch vụ thanh toán trực tuyến cho các khoản phí dịch vụ như internet, truyền hình cáp. Các tờ rơi hướng dẫn cách thanh toán qua ứng dụng di động, mã QR và các kênh thanh toán khác được phát hành rộng rãi, giúp người dân dễ dàng tiếp cận và làm quen với hình thức thanh toán điện tử.
Theo báo cáo từ UBND thành phố, tính đến quý III năm 2024, đã có hơn 85% hộ gia đình tại Vũng Tàu sử dụng các dịch vụ thanh toán trực tuyến cho các khoản chi phí sinh hoạt hàng tháng. Đây là một con số ấn tượng, vượt qua nhiều địa phương khác trong cả nước và gần đạt đến mục tiêu 100% mà thành phố đề ra. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 15% dân số, chủ yếu là người cao tuổi hoặc cư dân ở các vùng khó tiếp cận công nghệ, chưa tham gia vào quá trình này. Điều này đặt ra thách thức cho chính quyền địa phương và các doanh nghiệp trong việc tìm cách tiếp cận và hỗ trợ nhóm đối tượng này, nhằm đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi số.
Nhằm giải quyết vấn đề tiếp cận công nghệ của các nhóm đối tượng khó khăn, UBND thành phố Vũng Tàu đã chỉ đạo triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ người cao tuổi và cư dân vùng sâu, vùng xa. Các chiến dịch tuyên truyền được đẩy mạnh thông qua hệ thống truyền thông địa phương, kết hợp với việc tổ chức các buổi hướng dẫn trực tiếp tại các khu dân cư, giúp người dân từng bước làm quen với các phương thức thanh toán điện tử.
Theo bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, một cư dân tại phường 9, thành phố Vũng Tàu, chia sẻ: “Trước đây tôi khá bối rối với việc thanh toán qua điện thoại, nhưng nhờ có các lớp hướng dẫn của phường, tôi đã biết cách sử dụng ứng dụng để thanh toán tiền điện, nước mà không cần ra ngân hàng hay bưu điện nữa. Điều này thật sự tiện lợi và tiết kiệm thời gian.”
Nỗ lực tuyên truyền qua nhiều hình thức đa dạng phong phú nhằm nâng cao tính hiệu quả đến với người dân
Một yếu tố quan trọng trong chiến lược thúc đẩy thanh toán điện tử tại Vũng Tàu là việc đảm bảo hạ tầng công nghệ thông tin và an ninh mạng đủ mạnh để hỗ trợ quá trình này. Thành phố đã và đang đầu tư nâng cấp hệ thống mạng viễn thông, mở rộng phạm vi phủ sóng internet tốc độ cao đến những khu vực còn hạn chế. Đồng thời, các ngân hàng và tổ chức tài chính cũng được yêu cầu tăng cường biện pháp bảo mật, đảm bảo các giao dịch thanh toán trực tuyến diễn ra an toàn, tránh tình trạng lừa đảo và đánh cắp thông tin.
Về vấn đề an ninh mạng, các đơn vị cung cấp dịch vụ thanh toán điện tử như Viettel, VNPT, và các ngân hàng lớn đã triển khai các biện pháp bảo mật nghiêm ngặt, từ mã hóa dữ liệu đến xác thực hai yếu tố (2FA), nhằm đảm bảo rằng người dân có thể yên tâm khi thực hiện các giao dịch trực tuyến. Ngoài ra, UBND thành phố cũng kêu gọi các tổ chức liên quan tăng cường hợp tác, chia sẻ thông tin về các nguy cơ bảo mật và cách phòng tránh những rủi ro trong thanh toán điện tử.
Việc thúc đẩy thanh toán điện tử không chỉ mang lại hiệu quả về mặt quản lý mà còn có những tác động tích cực rõ rệt đến đời sống kinh tế - xã hội. Với việc giảm thiểu sử dụng tiền mặt, các giao dịch trở nên minh bạch hơn, giúp hạn chế các vấn đề gian lận, trốn thuế, và tham nhũng. Đồng thời, việc sử dụng thanh toán trực tuyến còn giúp giảm lượng giấy tờ in ấn, góp phần bảo vệ môi trường, tiết kiệm nguồn tài nguyên. Bên cạnh đó, thanh toán không tiền mặt còn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc quản lý tài chính, giảm thiểu các chi phí liên quan đến tiền mặt như phí vận chuyển, kiểm đếm và bảo quản. Điều này không chỉ giúp tăng cường năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp mà còn tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch và thuận lợi hơn.
Mặc dù Vũng Tàu đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong việc thúc đẩy thanh toán điện tử và chuyển đổi số, nhưng vẫn còn một số thách thức cần phải khắc phục. Khoảng 15% dân số chưa tiếp cận được với các dịch vụ thanh toán không tiền mặt, đặc biệt là người cao tuổi và người dân ở các vùng sâu, vùng xa, nơi cơ sở hạ tầng internet còn hạn chế. Để đạt được mục tiêu 100% thanh toán không tiền mặt vào cuối năm 2024, thành phố cần có những giải pháp cụ thể và đột phá hơn nữa.
Ngoài ra, sự lo ngại của một số người dân về vấn đề bảo mật và an ninh mạng cũng cần được giải quyết triệt để. Dù các biện pháp bảo vệ đã được triển khai, nhưng không phải ai cũng hoàn toàn yên tâm về việc thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng của họ sẽ được bảo vệ an toàn. Đây là một vấn đề quan trọng mà UBND thành phố và các đơn vị liên quan cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, và cung cấp thêm kiến thức để giúp người dân có cái nhìn tích cực hơn về thanh toán điện tử. Một khó khăn khác là việc thay đổi thói quen của một bộ phận dân cư vẫn còn phụ thuộc vào tiền mặt. Với những người dân chưa quen với công nghệ, việc thuyết phục họ bỏ qua các phương thức thanh toán truyền thống để chuyển sang sử dụng các dịch vụ trực tuyến đòi hỏi nhiều nỗ lực từ phía chính quyền và các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ.
Với những kết quả đã đạt được, Vũng Tàu đang dần khẳng định vị thế của một thành phố đổi mới, hiện đại và đầy tiềm năng, đóng góp tích cực vào công cuộc chuyển đổi số của cả nước. Thách thức vẫn còn, nhưng với quyết tâm và sự đồng lòng của toàn bộ hệ thống chính trị và người dân, Vũng Tàu chắc chắn sẽ đạt được những thành tựu to lớn, xứng đáng với kỳ vọng của một thành phố thông minh trong tương lai không xa./.
Bài, ảnh: Kim Nguyễn, BBT