Những năm qua, thực hiện chủ đề “Xây dựng văn hóa giao thông trong thanh, thiếu niên”, đảng bộ và chính quyền thành phố Vũng Tàu đã chỉ đạo các ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông, đặc biệt là thanh, thiếu niên. Tuy nhiên, mặc dù công tác tuyên truyền, giáo dục về ý thức và văn hóa khi tham gia giao thông đối với thanh, thiếu niên đã được chú trọng, đẩy mạnh, nhưng tình trạng vi phạm giao thông ở độ tuổi này vẫn không giảm. Nghịch lý này đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của chính giới trẻ, gia đình, nhà trường và lực lượng chức năng, chính quyền các cấp trong việc xây dựng văn hóa giao thông.
Văn hóa giao thông có thể hiểu là những hành vi ứng xử đúng pháp luật theo các chuẩn mực của xã hội về lẽ phải, cái đẹp, cái thiện của người tham gia giao thông. Tại thành phố Vũng Tàu, bắt đầu cho năm học mới 2023-2024, công tác tuyên truyền, giáo dục học sinh ý thức chấp hành pháp luật về an toàn giao thông được chú trọng. Bằng nhiều hình thức khác nhau, hiện có không ít các mô hình tuyên truyền hay và hiệu quả, góp phần giúp học sinh nâng cao ý thức bảo đảm an toàn giao thông, đồng thời, xây dựng văn hóa giao thông trong học đường.
Đội cảnh sát giao thông và trật tự – Công an thành phố Vũng Tàu lập biên bản các trường hợp học sinh điều khiển xe máy trên 50CC
Những ngày cuối Tháng 9 năm 2023 vừa qua, để ngăn chặn, xử lý kịp thời tình trạng học sinh, thanh thiếu niên vi phạm trật tự an toàn giao thông, ngoài tuyên truyền, lực lượng Cảnh sát giao thông và trật tự - Công an thành phố Vũng Tàu đã tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý, phòng ngừa nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông liên quan đến học sinh. Sau vài ngày, lực lượng Cảnh sát giao thông -Công an thành phố Vũng Tàu đã ra quân xử lý tại một số trường THPT trên địa bàn thành phố Vũng Tàu, lập biên bản gần 50 trường hợp là học sinh chưa đủ tuổi điều khiển xe mô tô trên 50CC, tạm giữ một số phương tiện. Bên cạnh việc xử phạt hành chính theo quy định, Công an thành phố Vũng Tàu còn mời bố mẹ của các học sinh này lên ký cam kết không để con em tái phạm và lập danh sách gửi thông báo vi phạm về nhà trường để có biện pháp giáo dục, quản lý. Tuy nhiên, để không còn tái diễn những vi phạm như thế rất cần sự vào cuộc quyết liệt, hiệu quả hơn từ gia đình và nhà trường.
Nhằm nâng cao văn hóa giao thông cho học sinh, hằng năm Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã triển khai công tác giáo dục về trật tự an toàn giao thông bằng cách tích hợp, lồng ghép trong các môn học hay các hoạt động giáo dục ngoại khóa. Tổ chức các cuộc thi như “Giao thông thông minh” trên Internet cho học sinh, các buổi ngoại khóa bằng hình thức sân khấu hóa để học sinh tìm hiểu kiến thức pháp luật về an toàn giao thông, Luật Giao thông đường bộ. Năm an toàn giao thông năm 2023, một trong những giải pháp trọng tâm mà Đội cảnh sát thông thành phố Vũng Tàu đặt ra đó là tăng cường phối hợp giữa Đội cảnh sát thông thành phố, Thành đoàn, đặc biệt là ngành Giáo dục và Đào tạo thành phố triển khai đẩy mạnh văn hóa giao thông trong trường học. Các trường học yêu cầu giáo viên chủ nhiệm phối hợp với phụ huynh học sinh đề nghị học sinh các cấp đội mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe gắn máy, xe đạp điện, ngăn chặn tình trạng học sinh điều khiển mô tô, xe gắn máy khi chưa đủ tuổi, chưa có giấy phép lái xe, tự giác chấp hành quy tắc giao thông. Để đạt hiệu quả sát thực, Đội cảnh sát thông và trật tự thành phố Vũng Tàu yêu cầu đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động thanh, thiếu niên chấp hành pháp luật an toàn giao thông; tăng cường hướng dẫn kỹ năng tham gia giao thông an toàn; tiếp tục đẩy mạnh thực hiện hiệu quả cuộc vận động “Thanh niên với văn hóa giao thông”; tập trung tuyên truyền theo chủ đề năm An toàn giao thông 2023 về xây dựng văn hóa giao thông trong thanh, thiếu niên với mục tiêu “Tính mạng con người là trên hết”.
Theo Đội cảnh sát giao thông và trật tự – Công an thành phố Vũng Tàu thì: Hiện nay, tại thành phố Vũng Tàu, tình trạng học sinh điều khiển xe gắn máy trên 50CC khi không đủ tuổi, không có bằng lái diễn ra thường xuyên và đáng báo động. Trong tháng 9/2023, Đội cảnh sát giao thông – Công an thành phố Vũng Tàu đã tăng cường cả công tác tuyên truyền và xử lý nhằm răn đe các em chấp hành đúng quy định. Nguyên nhân vi phạm an toàn giao thông chủ yếu đều do ý thức của người tham gia giao thông chưa tốt. Một bộ phận không nhỏ thanh, thiếu niên khi điều khiển phương tiện chưa chấp hành tốt Luật Giao thông đường bộ. Hiện nay, Luật Giao thông quy định rõ ràng về hình thức xử phạt, với các em học sinh sau khi bị lập biên bản xử phạt, khi gia đình lên nhận xe cần có giấy xác nhận của nhà trường. Đơn vị căn cứ vào giấy này gửi giấy xử phạt lại cho nhà trường để có phương hướng xử lý tùy nhà trường nhưng ít nhất cũng phải có tính răn đe để các em không tái phạm. Thời gian tới, chúng tôi sẽ đẩy mạnh tuyên truyền và xử lý học sinh vi phạm.
Theo ông Trần Đình Khoa - Bí thư Thành ủy Vũng Tàu (Tại hội nghị triển khai thực hiện Chỉ thị số 23-CT/TW, ngày 25/5/2023 của Ban Bí thư về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong tình hình mới” ngày 15/9/2023), thì: Toàn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Vũng Tàu đang ra sức chung tay xây dựng “Thành phố Vũng Tàu an toàn giao thông” theo tinh thần Nghị quyết số 16 ngày 10/8/2023 của Thành ủy Vũng Tàu. Xây dựng nếp sống văn hóa giao thông là nhằm giúp mọi người có ý thức và trách nhiệm đúng khi tham gia giao thông, không chỉ vì lợi ích của bản thân mình mà còn phải đảm bảo an toàn cho những người khác. Mỗi người dân thành phố Vũng Tàu, mỗi thanh, thiếu niên hãy có những hành động thiết thực để góp sức xây dựng văn hóa giao thông. Tai nạn giao thông chỉ có thể giảm khi ý thức của mỗi người được nâng lên, mà trong đó thanh, thiếu niên đóng vai trò quan trọng.
Trong thời gian tới, để hạn chế các vụ tai nạn giao thông do lứa tuổi thanh, thiếu niên gây ra cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục về Luật Giao thông đường bộ trên tất cả các “mặt trận” với các hình thức, phương pháp đa dạng, sinh động, thực sự “lay động” ý thức của thanh, thiếu niên. Trong cuộc vận động văn hóa giao thông nên đề ra những tiêu chí rất cụ thể như thanh niên nếu vi phạm giao thông thì không được kết nạp Đoàn hay hưởng các quyền lợi chính trị khác. Công tác tuyên truyền này nếu chỉ thực hiện trong Tháng ATGT thì không đủ mà cần phải làm thường xuyên, bền bỉ và lâu dài. Bên cạnh đó, đẩy mạnh vai trò xung kích của thanh niên trong việc giữ gìn trật tự, ATGT, phối hợp với các tổ chức đoàn thể tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, bổ ích, như: Ngày hội đoàn viên, thanh niên với văn hóa giao thông, Tọa đàm ATGT dưới góc nhìn người trẻ với nhiều tiểu phẩm, ý kiến của đoàn viên, thanh niên về Luật Giao thông đường bộ, văn hóa ứng xử khi tham gia giao thông, hậu quả vi phạm trật tự, ATGT… Cần nhận thức sâu sắc rằng gia đình là trường học đầu tiên và cực kỳ quan trọng đối với thanh, thiếu niên trong việc hình thành văn hóa khi tham gia giao thông. Các bậc phụ huynh cần quản lý chặt chẽ phương tiện, không giao xe cho con em mình điều khiển khi chưa có giấy phép lái xe; nhắc nhở con em mình phòng tránh các tình huống giao thông nguy hiểm, tuân thủ đúng Luật Giao thông đường bộ, kể cả đi bộ; khi đưa đón con em, cần chấp hành tốt Luật Giao thông để làm gương…. Phát hiện học sinh vi phạm quy tắc giao thông đường bộ, các bậc phụ huynh cần thông báo ngay cho nhà trường hoặc giáo viên chủ nhiệm biết để kịp thời phối hợp giáo dục.
Thiết nghĩ, để tăng cường xây dựng văn hóa giao thông ở thế hệ trẻ, thời gian tới các cấp, các ngành liên quan tại thành phố Vũng Tàu cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự an toàn giao thông trong thanh thiếu niên, tiếp tục nâng cao hiệu quả trong công tác phối hợp; đồng thời để xây dựng văn hóa giao thông cũng không thể thiếu vai trò của gia đình. Các bậc phụ huynh cũng cần nêu cao tinh thần chấp hành pháp luật về giao thông, bồi đắp văn hóa giao thông cho con trẻ./.
Bài, ảnh: Lê Ngân, BBT