Vũng Tàu được biết đến là thành phố du lịch nổi tiếng với vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt vời, không chỉ là điểm đến lý tưởng cho du khách mà còn sở hữu một di sản văn hóa phong phú. Việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa đã trở thành mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững của thành phố. Kế hoạch bảo tồn và phát huy bền vững giá trị di sản văn hóa giai đoạn 2021-2025, Vũng Tàu đang triển khai nhiều dự án nhằm duy trì và quảng bá các di sản, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống tinh thần của người dân và thu hút du khách trong và ngoài nước.

Thành phố Vũng Tàu đặt mục tiêu lớn là bảo tồn các công trình văn hóa tiêu biểu, có giá trị lịch sử và truyền thống đặc sắc. Các cấp chính quyền và nhân dân cùng phối hợp để đảm bảo công tác bảo tồn được thực hiện hiệu quả. Thành phố không chỉ tập trung vào các di sản văn hóa vật thể mà còn chú trọng đến việc phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể, qua đó giáo dục truyền thống và phục vụ phát triển kinh tế bền vững.

Vũng Tàu đang tiến hành hàng loạt dự án trùng tu các di tích lịch sử quan trọng. Điển hình là dự án tu bổ Trận địa pháo cổ Núi Tao Phùng và di tích nhà số 86 Phan Chu Trinh (nay là số 5 Phan Chu Trinh, phường 2), được xem là những công trình có giá trị lịch sử đặc biệt. Ngoài ra, công tác bảo quản, chống xuống cấp di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh đang được thực hiện liên tục hàng năm với kinh phí từ ngân sách thành phố và tỉnh. Mục tiêu của các dự án này không chỉ là bảo tồn hiện trạng di tích, mà còn hướng tới việc phát huy giá trị các công trình này trong việc giáo dục truyền thống và phát triển du lịch bền vững.

Nhằm quảng bá giá trị di sản văn hóa đến đông đảo công chúng, thành phố Vũng Tàu đang tích cực đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác bảo tồn và quản lý di sản. Các di tích lịch sử - văn hóa sẽ được cập nhật trên các website và trang thông tin điện tử để giúp du khách dễ dàng tiếp cận. Đặc biệt, mã QR sẽ được gắn tại các di tích lịch sử, giúp khách du lịch có thể quét để tìm hiểu thông tin chi tiết về lịch sử, giá trị văn hóa của từng di tích. Việc số hóa di sản văn hóa không chỉ góp phần bảo tồn các giá trị truyền thống mà còn tạo ra những cách tiếp cận mới, hấp dẫn đối với du khách. Đây cũng là một phần trong chiến lược phát triển du lịch thông minh của Vũng Tàu, nơi du khách có thể tìm kiếm và khám phá các điểm đến qua nền tảng số một cách thuận tiện.

Giáo dục và tuyên truyền về giá trị di sản văn hóa đang được thành phố đẩy mạnh trong các trường học và cộng đồng. Các trường học được khuyến khích chọn một di tích để chăm sóc và tổ chức các hoạt động ngoại khóa tại đó. Đây không chỉ là cơ hội để học sinh tham gia vào các hoạt động bảo vệ di tích, mà còn giúp các em hiểu sâu hơn về giá trị văn hóa lịch sử của quê hương. Ngoài ra, các tổ chức đoàn thể như Đoàn thanh niên cũng tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản. Đoàn viên, thanh niên tham gia các hoạt động như trồng cây, quét dọn, và tổ chức sinh hoạt tập thể tại các di tích, qua đó lan tỏa ý thức trách nhiệm và tinh thần bảo tồn di sản văn hóa.

Các trường học được khuyến khích chọn một di tích để chăm sóc và tổ chức các hoạt động ngoại khóa tại đó

Thành phố Vũng Tàu cũng đang khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp và tổ chức vào công tác bảo tồn di sản văn hóa. Việc xã hội hóa không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính cho nhà nước mà còn tạo điều kiện để các bên liên quan cùng tham gia đóng góp vào sự phát triển bền vững của địa phương. Các lễ hội văn hóa, sự kiện du lịch cũng được tổ chức thường xuyên nhằm thu hút sự quan tâm của du khách và người dân. Các hoạt động lễ hội lớn như Lễ hội Nghinh Ông Thắng Tam đã trở thành điểm nhấn trong việc bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể của thành phố. Lễ hội Trùng Cửu Long Sơn cũng không kém phần độc đáo, đặc trưng của người dân Long Sơn. Lễ hội này không chỉ thu hút đông đảo du khách đến tham gia mà còn góp phần vào việc giữ gìn và phát huy các giá trị tín ngưỡng truyền thống của người dân địa phương.

Với chiến lược bảo tồn và phát huy bền vững giá trị di sản văn hóa, Vũng Tàu không chỉ giữ gìn được các giá trị truyền thống mà còn phát triển thành điểm đến du lịch hấp dẫn. Sự kết hợp giữa bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội là minh chứng cho tầm nhìn dài hạn và sự quyết tâm của thành phố. Nhờ vào những nỗ lực không ngừng, Vũng Tàu đang dần khẳng định vị thế của mình là một trung tâm văn hóa - du lịch của cả nước. Bảo tồn di sản không chỉ là giữ gìn quá khứ, mà còn là cách thành phố xây dựng tương lai, biến những giá trị văn hóa trở thành động lực cho sự phát triển bền vững và toàn diện./.

Bài, ảnh: Diệp Hạ, BBT