Trong tiến trình xây dựng đô thị thông minh và phát triển chính quyền số, hạ tầng số giữ vai trò then chốt, tạo nền tảng cho mọi hoạt động kinh tế - xã hội hiện đại. Tại thành phố Vũng Tàu, việc đầu tư xây dựng hạ tầng số không chỉ là chủ trương lớn của Trung ương và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, mà còn là yêu cầu thiết yếu để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân và doanh nghiệp trong kỷ nguyên số. Bài viết này đi sâu phân tích hiện trạng, kế hoạch phát triển và những thách thức trong triển khai hạ tầng số tại Vũng Tàu.

Phủ sóng rộng khắp, nhưng còn thiếu đồng đều

Tính đến quý I năm 2025, toàn thành phố Vũng Tàu có 551 trạm BTS từ 2G đến 5G, trong đó 93 trạm phát sóng 5G, tập trung chủ yếu ở các khu vực trung tâm, gần trụ sở hành chính và các trục đường lớn. Mạng di động và kết nối internet đã phủ kín trên 99% địa bàn thành phố, cơ bản đáp ứng nhu cầu truy cập và sử dụng các dịch vụ số của người dân.

Toàn thành phố Vũng Tàu có 551 trạm BTS từ 2G đến 5G. Nguồn: Internet

Tuy nhiên, tại một số khu dân cư vùng ven, khu vực đông dân cư nhưng hạ tầng chưa được đầu tư đồng bộ, tình trạng kết nối yếu, chập chờn vẫn xảy ra. Số hóa khu phố còn chưa đồng đều, nhiều tổ dân phố chưa có thiết bị phục vụ truy cập mạng công cộng hoặc chưa được đào tạo sử dụng. Một số địa bàn vẫn còn thiếu hệ thống phát sóng bổ trợ hoặc chưa có kế hoạch nâng cấp hạ tầng viễn thông. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc phổ cập kỹ năng số, triển khai các dịch vụ hành chính công và chuyển đổi phương thức giao dịch trong cộng đồng.

Hướng tới hạ tầng số đồng bộ và đa chức năng

Nhằm giải quyết những bất cập hiện nay, thành phố đang đẩy mạnh xây dựng hạ tầng số đồng bộ từ cấp phường xã đến khu dân cư. Một trong những điểm sáng là việc triển khai mạng wifi công cộng tại bộ phận một cửa của 17/17 phường, xã, giúp người dân dễ dàng truy cập để thực hiện các thủ tục hành chính điện tử. Dự kiến trong năm 2025, hệ thống wifi công cộng sẽ được mở rộng đến các khu chợ, nhà văn hóa, bến xe và công viên trung tâm. Việc đầu tư này không chỉ hỗ trợ giải quyết thủ tục nhanh chóng mà còn tạo điều kiện để người dân tiếp cận các dịch vụ số một cách thuận tiện hơn.

Song song đó, thành phố khuyến khích các tuyến phố không dùng tiền mặt, tích hợp mã QR, cổng thanh toán số và phản ánh hiện trường trực tuyến. Các dự án nâng cấp đường truyền cáp quang, mở rộng hạ tầng 5G và số hóa bảng chỉ dẫn thông minh đang được lập kế hoạch tại các phường trung tâm và khu du lịch trọng điểm như Bãi Sau, Bãi Trước góp phần thúc đẩy môi trường sống và kinh doanh hiện đại, an toàn, minh bạch.

Những thuận lợi và hạn chế trong triển khai thực tế

Vũng Tàu có lợi thế là trung tâm du lịch, thương mại và hành chính cấp vùng, nên thu hút được nhiều doanh nghiệp viễn thông và công nghệ đầu tư phát triển hạ tầng. Sự ủng hộ của chính quyền địa phương và người dân đối với các mô hình số hóa cũng là yếu tố quan trọng thúc đẩy triển khai nhanh chóng. Các chính sách ưu tiên cấp phép đầu tư, bố trí quỹ đất và hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp công nghệ cũng đã được quan tâm triển khai tại một số khu vực trọng điểm.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn gặp không ít khó khăn. Một số khu vực chưa có quỹ đất để lắp đặt trạm BTS mới hoặc bị vướng quy hoạch. Tình trạng thiếu đồng bộ giữa các nhà mạng gây ra hiện tượng chồng lấn, nhiễu sóng tại một số điểm. Việc duy trì và bảo trì hệ thống wifi công cộng còn phụ thuộc vào kinh phí và nguồn nhân lực vận hành tại cơ sở. Bên cạnh đó, một bộ phận người dân chưa có thói quen sử dụng các dịch vụ số, đặc biệt là người cao tuổi, người lao động tự do, cũng đặt ra yêu cầu về công tác tuyên truyền, hỗ trợ kỹ thuật đi kèm. Những khó khăn này đòi hỏi phải có kế hoạch triển khai linh hoạt, sát thực tế và có cơ chế điều phối thống nhất giữa các bên liên quan.

Trong thời gian tới, Vũng Tàu sẽ tiếp tục triển khai Đề án xây dựng đô thị thông minh, trong đó hạ tầng số là một trụ cột quan trọng. Thành phố cần xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp viễn thông và cộng đồng để huy động nguồn lực đầu tư. Đồng thời, cần hoàn thiện hệ thống bản đồ số, nền tảng dữ liệu mở và nền tảng dùng chung phục vụ chỉ đạo điều hành.

Phát triển hạ tầng số không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà còn là bước chuyển đổi tư duy quản lý và phát triển đô thị. Khi mỗi con phố, mỗi khu dân cư đều được kết nối thông minh, chính quyền sẽ có điều kiện phục vụ người dân tốt hơn, doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn và thành phố từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành đô thị thông minh, đáng sống của khu vực Đông Nam Bộ.

Bài: Kiên Trung, BBT