Thành phố Vũng Tàu – đô thị du lịch biển năng động phía Nam đang đối mặt với những áp lực ngày càng lớn từ tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Sở hữu vị trí chiến lược, hạ tầng cảng biển phát triển cùng với lượng khách du lịch và giao thương lớn, thành phố trở thành điểm trung chuyển hàng hóa quan trọng, nhưng cũng đồng thời là “điểm nóng” tiềm ẩn các hành vi vi phạm thương mại. Trước diễn biến phức tạp và có phần tinh vi hơn của các loại hình buôn lậu, hàng giả – nhất là thực phẩm, mỹ phẩm, hàng tiêu dùng không rõ nguồn gốc – chính quyền thành phố đã triển khai quyết liệt các đợt cao điểm theo chỉ đạo từ Trung ương, trong đó có Công điện số 72/CĐ-TTg ngày 24/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ. Mục tiêu rõ ràng: xử lý nghiêm minh các vi phạm, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng và xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh. Cuộc chiến này cần sự phối hợp đồng bộ từ hệ thống chính trị, các lực lượng chức năng và hơn hết, là sự chung tay của người dân, doanh nghiệp.
Tình hình thực tế tại địa phương
Thành phố Vũng Tàu hiện có trên 1.200 cơ sở kinh doanh thương mại, bách hóa tổng hợp và 1.200 nhà hàng, quán ăn đang hoạt động. Đây là lực lượng đóng vai trò chủ lực trong cung ứng hàng hóa, dịch vụ cho người dân và du khách. Tuy nhiên, chính sự phong phú này cũng là thách thức lớn đối với công tác kiểm soát chất lượng, nguồn gốc hàng hóa. Trong bối cảnh nhiều mặt hàng thiết yếu như thực phẩm, mỹ phẩm, rượu bia, đồ dùng tiêu dùng đang bị làm giả, nhái thương hiệu hoặc nhập lậu không rõ nguồn gốc, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và quyền lợi người tiêu dùng là không nhỏ.
Quyết liệt triển khai các cao điểm kiểm tra, xử lý
Theo báo cáo tháng 5/2025, các lực lượng chức năng tại thành phố đã tổ chức 92 đợt kiểm tra liên ngành, phát hiện và xử lý 98 vụ vi phạm, khởi tố 36 vụ án với 51 đối tượng, thu nộp ngân sách trên 125 tỷ đồng từ xử phạt vi phạm hành chính và truy thu thuế. Các vụ việc chủ yếu liên quan đến kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, buôn bán thực phẩm chức năng và mỹ phẩm giả, xâm phạm nhãn hiệu nổi tiếng.
Vũng Tàu tăng cường công tác kiểm soát chất lượng, nguồn gốc hàng hóa đảm báo nâng cao chất lượng cuộc sống người dân
Đặc biệt, các tuyến đường dẫn vào nội ô, khu vực cảng, chợ đầu mối như Chợ Mới, các cửa hàng kinh doanh dọc các tuyến đường chính được lực lượng quản lý thị trường, công an kinh tế và hải quan tăng cường phối hợp kiểm tra đột xuất. Kết quả cho thấy nhiều cửa hàng, điểm kinh doanh nhỏ lẻ vẫn còn lúng túng trong việc chứng minh nguồn gốc sản phẩm.
Triển khai đồng bộ, ứng dụng công nghệ
Nhằm ngăn chặn hiệu quả các hành vi gian lận thương mại, TP. Vũng Tàu chú trọng ứng dụng công nghệ vào công tác kiểm tra, giám sát. như việc tăng cường sử dụng camera an ninh, cơ sở dữ liệu quản lý hộ kinh doanh và mạng giám sát thị trường. Áp dụng mã truy xuất nguồn gốc cho một số nhóm hàng tiêu dùng và thực phẩm. Tổ chức tập huấn kỹ năng nhận diện hàng giả, hàng lậu cho lực lượng tuyến đầu như quản lý thị trường, cảnh sát khu vực, cán bộ phường/xã.
Thành phố cũng chỉ đạo Phòng Văn hóa – Khoa học và Thông tin phối hợp với Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị, UBND các phường/xã tuyên truyền mạnh mẽ qua hệ thống truyền thanh cơ sở, bảng điện tử và mạng xã hội nhằm nâng cao nhận thức của người dân.
Phối hợp liên ngành và phản ứng nhanh
Từ tháng 4/2025, Ban Chỉ đạo thành phố đã kích hoạt chế độ “phản ứng nhanh”, tiếp nhận và xử lý tố giác vi phạm từ người dân qua các kênh nóng như Zalo, Facebook, email. Nhờ đó, nhiều vụ vi phạm được phát hiện kịp thời, đặc biệt trong dịp lễ 30/4 – 1/5 khi lượng du khách tăng cao.
Thành phố cũng phối hợp chặt chẽ với Cục Quản lý thị trường, Công an tỉnh, Hải quan và các địa phương lân cận như Bà Rịa, Xuyên Mộc Long Hải nhằm chia sẻ dữ liệu, đồng bộ hóa quy trình kiểm tra và xử lý liên vùng.
Những thách thức và hướng khắc phục
Dù đạt nhiều kết quả tích cực, cuộc chiến chống buôn lậu, hàng giả vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức: Đối tượng vi phạm ngày càng tinh vi, hoạt động qua mạng xã hội, sử dụng shipper để phân phối nhỏ lẻ, khó kiểm soát; Một số cán bộ cơ sở còn thiếu kinh nghiệm chuyên môn về nhận diện vi phạm; Ý thức của một bộ phận người dân, tiểu thương vẫn còn dễ dãi với hàng không rõ nguồn gốc.
Để khắc phục, TP. Vũng Tàu đang nghiên cứu xây dựng mô hình chợ văn minh, an toàn – không hàng giả, đồng thời đưa nội dung chống hàng giả vào giáo dục cộng đồng, chương trình truyền thông trường học và doanh nghiệp.
Cuộc chiến chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tại TP. Vũng Tàu đang đi vào giai đoạn quyết liệt và toàn diện hơn bao giờ hết. Với hơn 2.000 cơ sở kinh doanh, nhà hàng hoạt động sôi nổi, việc bảo đảm thị trường minh bạch không chỉ là mục tiêu về pháp lý mà còn là nền tảng bảo vệ sức khỏe, quyền lợi người dân và hình ảnh du lịch – thương mại của địa phương.
Những chỉ đạo sát sao từ Chính Phủ, UBND tỉnh, UBND Thành phố các chương trình hành động cụ thể của thành phố và sự vào cuộc đồng bộ của các lực lượng chức năng đang tạo ra một hệ sinh thái kiểm soát chặt chẽ. Tuy nhiên, để thực sự đẩy lùi được vấn nạn này, cần sự đồng hành bền vững của doanh nghiệp và người dân – những “mắt xích” quan trọng trên tuyến đầu bảo vệ thị trường trong sạch.
Vũng Tàu quyết tâm không để vùng đất đáng sống này trở thành “miền đất hứa” của hàng giả, hàng lậu. Đó là cam kết rõ ràng của chính quyền và là kỳ vọng chính đáng của mỗi người dân thành phố biển./.
Bài, ảnh: Gia Huy, BBT