Tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của chính quyền các cấp nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, đồng thời duy trì sự ổn định, phát triển bền vững của địa phương. Trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế - xã hội tại thành phố Vũng Tàu kéo theo nhiều vấn đề phát sinh liên quan đến quản lý đất đai, môi trường, đầu tư, chính sách an sinh xã hội… Điều này đòi hỏi chính quyền địa phương phải có những bước đi quyết liệt hơn trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị và phản ánh.

Nhận thức rõ tầm quan trọng của nhiệm vụ này, Thành ủy và UBND thành phố Vũng Tàu đã đẩy mạnh triển khai Kết luận số 107-KL/TW ngày 24/12/2024 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Công văn số 3107/UBND-VP ngày 07/3/2025 của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đã đặt ra những yêu cầu cụ thể đối với các cấp chính quyền trong việc nâng cao trách nhiệm người đứng đầu, tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác giải quyết đơn thư, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý thông tin liên quan đến khiếu nại, tố cáo.

Trước những yêu cầu cấp thiết này, UBND thành phố Vũng Tàu đã chỉ đạo các phòng ban chuyên môn, UBND 17 phường/xã, Ban Tiếp công dân thành phố vào cuộc quyết liệt, đảm bảo tất cả các nội dung khiếu nại, tố cáo, phản ánh của người dân đều được tiếp nhận và xử lý đúng quy trình, đúng thời hạn. Đặc biệt, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị sẽ phải chịu trách nhiệm trực tiếp nếu để xảy ra tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, kéo dài thời gian giải quyết đơn thư. Việc tiếp công dân không chỉ dừng lại ở hình thức mà phải trở thành một cơ chế hiệu quả để đối thoại, giải quyết tận gốc các vấn đề từ cơ sở.

Bên cạnh đó, thành phố cũng đặt mục tiêu ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về khiếu nại, tố cáo nhằm minh bạch hóa thông tin, giúp chính quyền theo dõi, quản lý tốt hơn và nâng cao hiệu quả giải quyết đơn thư. Đây không chỉ là một yêu cầu mang tính chiến lược mà còn là một bước tiến quan trọng trong lộ trình cải cách hành chính, chuyển đổi số và hướng đến chính quyền phục vụ.

Với những chỉ đạo quyết liệt từ Thành ủy, UBND thành phố và sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành, Vũng Tàu đang từng bước nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, đảm bảo quyền lợi của người dân, xây dựng chính quyền liêm chính, minh bạch và phục vụ nhân dân một cách hiệu quả nhất. Vậy, những giải pháp nào đang được triển khai? Kết quả bước đầu ra sao? 

Nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu

Thực hiện Kết luận số 107-KL/TW của Bộ Chính trị và Công văn số 3107/UBND-VP của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, thành phố Vũng Tàu đã xác định vai trò then chốt của người đứng đầu trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Theo đó, Chủ tịch UBND thành phố đã chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu lãnh đạo các phòng, ban, UBND 17 phường/xã trực tiếp tiếp công dân theo đúng lịch trình, đồng thời chịu trách nhiệm cá nhân nếu để xảy ra tình trạng đơn thư tồn đọng, giải quyết chậm trễ hoặc khiếu kiện kéo dài.

Cụ thể, người đứng đầu phải định kỳ tiếp công dân ít nhất một lần mỗi tháng, trực tiếp đối thoại, lắng nghe và chỉ đạo giải quyết ngay từ cơ sở, tránh để vụ việc phát sinh khiếu kiện vượt cấp. Trong trường hợp khiếu nại, tố cáo có tính chất phức tạp, liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp, lãnh đạo thành phố chủ trì các buổi đối thoại công khai, mời các cơ quan chuyên môn vào cuộc để đưa ra hướng giải quyết khách quan, minh bạch, dứt điểm.

Tiếp xúc cử tri là một trong những hình thức để tiếp xúc, lắng nghe ý kiến của dân

Bên cạnh đó, để tăng cường trách nhiệm, Thành ủy Vũng Tàu yêu cầu thực hiện nghiêm cơ chế giám sát trách nhiệm người đứng đầu. Những trường hợp né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, giải quyết đơn thư thiếu minh bạch, kéo dài thời gian không chính đáng sẽ bị kiểm điểm trách nhiệm, có thể bị xử lý kỷ luật theo quy định. Điều này nhằm chấm dứt tình trạng hành chính trì trệ, đưa công tác tiếp dân đi vào thực chất, hiệu quả hơn.

Quyết liệt xử lý khiếu nại, tố cáo ngay từ cơ sở

Một trong những nguyên nhân khiến khiếu nại, tố cáo kéo dài là việc giải quyết không triệt để ngay từ cơ sở. Nhận thấy vấn đề này, UBND thành phố đã chỉ đạo UBND các phường, xã chủ động rà soát, phân loại đơn thư, tập trung xử lý các vụ việc mới phát sinh ngay từ cấp địa phương. Nguyên tắc “4 tại chỗ” được đề cao, bao gồm: tiếp nhận tại chỗ, xử lý tại chỗ, giải quyết tại chỗ và chịu trách nhiệm tại chỗ, nhằm hạn chế tối đa tình trạng đơn thư bị đẩy lên cấp trên một cách không cần thiết.

Thành phố cũng đã triển khai các tổ công tác chuyên trách, do lãnh đạo các phòng, ban chuyên môn chủ trì, phối hợp với chính quyền cơ sở để xử lý dứt điểm các vụ việc phức tạp, khiếu kiện đông người. Đối với những trường hợp công dân khiếu kiện nhiều lần, chính quyền sẽ mời đối thoại công khai, cung cấp đầy đủ thông tin pháp lý, đồng thời hỗ trợ giải thích để người dân hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình, hạn chế tình trạng khiếu kiện không có cơ sở.

Riêng các vụ việc tồn đọng, kéo dài, UBND thành phố yêu cầu thanh tra toàn diện, rà soát hồ sơ, xác định rõ trách nhiệm, đưa ra biện pháp xử lý phù hợp. Kết quả giải quyết sẽ được công khai trên cổng thông tin điện tử thành phố, đảm bảo tính minh bạch, tránh bức xúc trong dư luận.

Ứng dụng công nghệ số để nâng cao hiệu quả tiếp dân

Bên cạnh các biện pháp hành chính, thành phố Vũng Tàu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác tiếp công dân, xử lý khiếu nại, tố cáo. Theo đó, hệ thống phần mềm quản lý đơn thư khiếu nại, tố cáo đã được triển khai đồng bộ từ cấp thành phố đến cấp phường/xã.

Phần mềm này giúp tiếp nhận đơn thư điện tử, theo dõi tiến độ xử lý và tự động nhắc nhở các cơ quan liên quan thực hiện đúng thời hạn. Đồng thời, công dân có thể tra cứu trạng thái giải quyết khiếu nại, tố cáo trên cổng thông tin điện tử thành phố, hạn chế tình trạng chậm trễ hoặc thiếu minh bạch.

Ngoài ra, mô hình “Tiếp công dân trực tuyến” đang được thành phố thí điểm, giúp người dân có thể phản ánh kiến nghị, gửi đơn thư khiếu nại qua nền tảng số mà không cần đến trụ sở UBND. Công dân có thể đặt lịch hẹn trực tuyến để làm việc trực tiếp với lãnh đạo thành phố hoặc lãnh đạo các cơ quan chuyên môn, tiết kiệm thời gian và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân trong việc tiếp cận chính quyền.

Siết chặt công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm cán bộ

Để đảm bảo công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đạt hiệu quả cao, UBND thành phố yêu cầu Thanh tra thành phố, Ban Tiếp công dân và các cơ quan chức năng tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện trách nhiệm của các đơn vị, cán bộ liên quan.

Định kỳ, thành phố sẽ tổ chức các cuộc thanh tra chuyên đề, tập trung vào những lĩnh vực có nhiều đơn thư khiếu kiện như đất đai, giải phóng mặt bằng, cấp phép xây dựng, chính sách an sinh xã hội. Những đơn vị có tỷ lệ giải quyết đơn thư thấp, bị phản ánh nhiều sẽ bị kiểm điểm trách nhiệm.

Bên cạnh đó, công tác xử lý kỷ luật cán bộ vi phạm cũng được thực hiện nghiêm túc. Nếu phát hiện trường hợp lợi dụng chức vụ để trì hoãn giải quyết khiếu nại, tố cáo, gây phiền hà, nhũng nhiễu hoặc cố tình không thực hiện quyết định đã có hiệu lực, lãnh đạo thành phố sẽ xử lý nghiêm, không có vùng cấm.

Ngoài ra, thành phố cũng đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khiếu nại, tố cáo, giúp người dân hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình, tránh tình trạng khiếu kiện không đúng quy định. Các kênh tiếp nhận phản ánh của người dân được đa dạng hóa, từ tiếp công dân trực tiếp, đường dây nóng, đến các kênh trực tuyến, giúp người dân dễ dàng phản ánh các vấn đề bất cập.

Kết quả bước đầu và kỳ vọng trong thời gian tới

Nhờ những chỉ đạo quyết liệt, công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của thành phố Vũng Tàu đã có những chuyển biến tích cực. Tỷ lệ đơn thư được xử lý đúng hạn tăng lên 93%, số vụ việc tồn đọng giảm 40% so với cùng kỳ năm trước. Nhiều vụ việc phức tạp, kéo dài đã được giải quyết dứt điểm, nhận được sự đồng thuận cao từ người dân.

Với tinh thần “lấy dân làm gốc”, chính quyền thành phố Vũng Tàu cam kết tiếp tục nâng cao chất lượng phục vụ, đẩy mạnh cải cách hành chính và ứng dụng công nghệ số, hướng đến một nền hành chính chuyên nghiệp, minh bạch, hiệu quả và phục vụ người dân một cách tốt nhất. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, sự chủ động của người đứng đầu và quan trọng nhất là sự đồng lòng, chung sức của người dân.

Nhìn lại những kết quả đạt được, có thể thấy rằng thành phố Vũng Tàu đang từng bước khẳng định quyết tâm đổi mới trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số đã giúp thành phố xử lý nhanh chóng, hiệu quả nhiều vụ việc tồn đọng, hạn chế tình trạng khiếu kiện vượt cấp kéo dài. Những giải pháp rõ ràng, minh bạch, đi vào thực chất không chỉ góp phần bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người dân mà còn củng cố niềm tin của nhân dân vào chính quyền địa phương. Đặc biệt, với tinh thần trách nhiệm cao, quyết liệt trong chỉ đạo và giám sát, chính quyền Vũng Tàu đã tạo được chuyển biến tích cực trong cách tiếp cận và giải quyết các vấn đề phát sinh ngay từ cơ sở, ngăn chặn hiệu quả nguy cơ bùng phát những điểm nóng về khiếu kiện.

Tuy nhiên, để duy trì và phát huy hơn nữa những kết quả này, thành phố cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ tiếp công dân, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số vào công tác tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Bên cạnh đó, cần chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp sai phạm để tạo niềm tin vững chắc trong nhân dân. Quan trọng hơn, sự đồng hành của người dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân theo đúng quy định pháp luật sẽ góp phần xây dựng một môi trường hành chính minh bạch, công bằng, tiến bộ. Với nền tảng vững chắc đã xây dựng cùng tinh thần đổi mới, trách nhiệm, công khai, Vũng Tàu đang trên hành trình khẳng định là một đô thị phát triển bền vững, nơi chính quyền luôn lắng nghe và đồng hành cùng nhân dân./.

Bài, ảnh: Gia Huy, BBT