Vũng Tàu - Với diện tích rừng và đất lâm nghiệp tuy không lớn, chỉ chiếm khoảng 2.484,42 ha trong tổng số 14.442,09 ha diện tích tự nhiên, nhưng tài nguyên rừng của Vũng Tàu lại giữ vai trò vô cùng quan trọng trong bảo vệ môi trường, điều tiết khí hậu và tạo vành đai xanh phòng hộ, chống sạt lở cho thành phố biển. Nhận thức rõ điều này, Thành phố đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ và phát triển bền vững nguồn tài nguyên quý giá này.

Hiện trạng và giá trị rừng Vũng Tàu

Rừng Vũng Tàu chủ yếu là rừng trồng với các loài cây như tràm bông vàng, phượng vĩ, phi lao, bạch đàn, anh đào, phân bố tập trung trên các núi đá (Núi Lớn, Núi Nhỏ, Núi Nứa) có độ dốc cao, địa hình hiểm trở, gây khó khăn cho việc tiếp cận. Thảm thực bì dưới tán rừng, đặc biệt là cỏ tranh, cỏ mỹ, tre gai, phát triển mạnh, tiềm ẩn nguy cơ cháy cao vào mùa khô. Bên cạnh đó, khu vực rừng ngập mặn tại xã Long Sơn với một số cây đước, mắm tái sinh và thảm thực vật đặc trưng như cóc, bần, dây mủ cũng đóng góp vào sự đa dạng sinh thái và chức năng phòng hộ.

Ngoài chức năng phòng hộ và bảo vệ môi trường, rừng Vũng Tàu còn đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí hậu, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Hệ sinh thái rừng, đặc biệt là rừng ngập mặn, là nơi sinh sống của các động vật hoang dã, góp phần duy trì đa dạng sinh học. Giá trị cảnh quan của rừng cũng là yếu tố quan trọng, thu hút khách du lịch và tạo tiềm năng phát triển du lịch sinh thái bền vững cho thành phố. Hiện, thành phố Vũng Tàu đang tích cực khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển các loại hình du lịch sinh thái, du lịch dưới tán rừng. Các dự án du lịch cộng đồng, homestay tại các khu vực ven rừng, hay các tour du lịch khám phá hệ sinh thái rừng ngập mặn đang được triển khai, nhằm mang đến cho du khách những trải nghiệm gần gũi với thiên nhiên, đồng thời góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của rừng.

Du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm đang được nhiều du khách trong và ngoài nước lựa chọn khi đến Vũng Tàu

Nỗ lực quản lý và bảo vệ rừng

Trong thời gian qua, công tác quản lý nhà nước về lâm nghiệp trên địa bàn thành phố đã được chú trọng. Việc rà soát diện tích, hiện trạng Quy hoạch 03 loại rừng được cập nhật vào cơ sở dữ liệu bản đồ quy hoạch tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu giai đoạn 2021 – 2030, định hướng 2050. Thành phố đã chủ động báo cáo biến động diện tích, công bố hiện trạng rừng năm 2023, đồng thời đánh giá việc thực hiện các Chỉ thị quan trọng của Trung ương và tỉnh về tăng cường quản lý, bảo vệ rừng.

Công tác bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) là nhiệm vụ trọng tâm. Hàng năm, thành phố thực hiện bảo vệ 306,75 ha rừng. Đặc biệt, trong mùa khô 2023-2024, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt và các biện pháp phòng ngừa, Vũng Tàu đã không để xảy ra vụ cháy nào gây thiệt hại đến tài nguyên rừng. Công tác chuẩn bị cho mùa khô 2024-2025 cũng đang được tích cực triển khai.

Nhiều biện pháp bảo vệ rừng đã được triển khai tại các địa phương

Bên cạnh đó, thành phố cũng tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ rừng. Việc phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng, cùng với sự tham gia của cộng đồng dân cư, đã góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý và bảo vệ rừng. Thành phố cũng chú trọng đầu tư vào việc nâng cao năng lực cho lực lượng kiểm lâm, trang bị các phương tiện, thiết bị hiện đại để phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng.

Phát triển rừng và giải quyết các vấn đề tồn đọng

Song song với bảo vệ, Vũng Tàu cũng đẩy mạnh phát triển rừng. Dự án bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn cảnh quan Phước Cơ (Phường 12) đang được rà soát, đề xuất điều chỉnh cho giai đoạn mới. Công trình trồng rừng năm 2024 đã hoàn thành, kế hoạch trồng cây cho năm 2024 và Tết trồng cây 2025 đang được xây dựng, cho thấy nỗ lực phủ xanh, mở rộng diện tích rừng.

Một nhiệm vụ quan trọng khác là việc xử lý các vấn đề liên quan đến đất lâm nghiệp. Thành phố đã và đang rà soát hiện trạng rừng trong ranh giới các dự án kinh tế - xã hội như Khu du lịch Biển Xanh, Bệnh viện Đa khoa Vũng Tàu để thực hiện các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng theo đúng quy định.

Đặc biệt, việc thanh lý các hợp đồng nhận khoán theo Chương trình 327 đang được quyết liệt thực hiện theo Kế hoạch số 2370/KH-UBND. Thành phố đã hoàn thành thanh lý 04 hợp đồng tại Phường 5 và Phường 2, tháo gỡ vướng mắc trong cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân và bàn giao đất quốc phòng, góp phần ổn định quản lý đất đai.

Nhiệm vụ trọng tâm năm 2025

Bước sang năm 2025, Thành phố xác định tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý lâm nghiệp, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm để bảo vệ tài nguyên rừng quý giá của thành phố. Các nhiệm vụ trọng tâm được đặt ra, không chỉ dừng lại ở việc cập nhật và công bố hiện trạng rừng năm 2024, mà còn là sự phối hợp chặt chẽ trong việc điều tra, xác định hiện trạng rừng toàn tỉnh giai đoạn 2024-2025, đảm bảo tính chính xác và đồng bộ trong quản lý. Thành phố quyết tâm hoàn thành dứt điểm công tác thanh lý các hợp đồng khoán 327 theo kế hoạch, giải quyết dứt điểm các vấn đề tồn đọng, tạo sự minh bạch và hiệu quả trong quản lý đất rừng. Sự phối hợp chặt chẽ trong việc xác định hiện trạng rừng phục vụ các dự án đầu tư được đặc biệt chú trọng, đảm bảo mọi hoạt động đều tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật, bảo vệ tối đa diện tích rừng hiện có.

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát được tăng cường mạnh mẽ, với sự phối hợp chặt chẽ giữa Hạt Kiểm lâm và chính quyền địa phương, nhằm kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, cũng như các hoạt động xây dựng trái phép trên đất lâm nghiệp. Thành phố cũng sẵn sàng cung cấp đầy đủ tài liệu, hồ sơ phục vụ công tác xét xử các vụ án hành chính liên quan, thể hiện sự nghiêm túc và trách nhiệm trong việc bảo vệ pháp luật và tài nguyên rừng.

Ngoài ra, thành phố Vũng Tàu cũng sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò và tầm quan trọng của rừng, khuyến khích sự tham gia của người dân vào công tác bảo vệ rừng. Đồng thời, đầu tư vào việc nâng cao năng lực cho lực lượng kiểm lâm, trang bị các phương tiện, thiết bị hiện đại, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác quản lý và bảo vệ rừng.Với những nỗ lực đồng bộ, sự chỉ đạo sát sao và việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm, Vũng Tàu đang từng bước nâng cao hiệu quả quản lý đất lâm nghiệp, không chỉ bảo vệ "lá phổi xanh" quan trọng mà còn hướng đến sự phát triển bền vững, hài hòa giữa kinh tế - xã hội và môi trường, đảm bảo an ninh sinh thái cho thành phố du lịch biển.

Với những bước tiến đáng kể trong quản lý đất lâm nghiệp, Vũng Tàu đang trên đà trở thành một mô hình đô thị bền vững. Những nỗ lực này không chỉ bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế và xã hội một cách bền vững trong tương lai. Quản lý đất lâm nghiệp bền vững tại Vũng Tàu là một thách thức lớn nhưng cũng là một cơ hội để xây dựng một đô thị xanh và hiện đại.

Bài, ảnh: Kiên Trung, BBT